काठमाडौं । जीवन बीमा गर्नका लागि सल्लाह सुझाव दिंदै घरदैलोमा, कार्यालयहरूमा नियमितरूमा बीमा अभिकर्ताहरू भेटघाट गरिरहेका हुन्छन् । बीमा गराउनका लागि संभावित ग्राहकलाइ बीमाका अनेक फाइदाहरूबारे बताएर भविष्यमा केही भवितव्य भइ हाले वा ठूलो रकम आवश्यक परेको अवस्थामा पैसाको सहजै जोहो गर्नका लागि जीवन बीमा महत्वपूर्ण हुन्छ भन्दै सुझाव दिइ रहेका हुन्छन् ।
यहाँ हामीले जीवन बीमा किन गर्नुपर्छ भन्दा पनि किन नगर्ने वा नगर्दा के फरक पर्छ भन्ने बारेमा केही महत्वपूर्ण जानकारी समेट्ने प्रयास गरेका छाैं । तपाईले जीवन बीमा गर्दा हुने निम्न लिखित फाइदाहरू चाहानुहुन्न भने जीवन बीमा नगरे हुन्छः
जोखिम बहन – आजको जीवन अनिश्चितताले भरिएको छ; यस्तो परिदृश्यमा जीवन बीमाले तपाईको परिवारजनलाई कुनै पनि अप्रत्याशित घटनाको विरूद्ध सुविधाको जीवनको यापन जारी राख्न सुनिश्चित गर्दछ।
जीवन चरणको आवश्यकताहरूको लागि योजना – जीवन बीमाले असामयिक मृत्युको घटनामा आर्थिक सहयोग मात्र प्रदान गर्दैन, दीर्घकालीन लगानीको रूपमा पनि काम गर्दछ। तपाई आफ्नो जीवन चरण र जोखिमको मात्रा अनुसार आफ्नो लक्ष्यहरू पूरा गर्न सक्नुहुन्छ, चाहे त्यो तपाईको बच्चाको शिक्षादिक्षा होस्, उनीहरूको विवाह होस्, कुनै सामाजिक व्यवहार होस्, तपाईको सपनाको घर निर्माण होस् वा आरामदायी अवकाशप्राप्त जीवनको योजना होस्। परम्परागत जीवन बीमालेखहरू अर्थात् सावधिक बीमा योजनाले बचत रकम फिर्ता, सुनिश्चित चुक्ता मूल्य, परिपक्वता लाभ जस्ता विभिन्न विकल्पहरू मार्फत अन्तरनिहित सुविधाहरू प्रदान गर्दछ।
बढ्दो स्वास्थ्य खर्चहरू विरुद्ध सुरक्षा – जीवन बीमकले अतिरिक्त सुविधाहरू (राइडर) मार्फत वा स्वास्थ्य बीमा योजनाले गम्भीर रोगहरू र अस्पताल भर्नाको खर्चहरू विरुद्ध सुरक्षाको फाइदाहरू प्रदान गर्दछ। जीवनशैली सम्बन्धी रोगहरूको बढ्दो घटना र बढ्दो चिकित्सा लागतलाई ध्यानमा राख्दै यो लाभले महत्वपूर्ण महत्त्व लिएको छ।
मितव्ययीताको बानी निर्माण गर्दछ – जीवन बीमा एक दीर्घकालीन सम्झौता हो, जहाँ बीमितको रूपमा, तपाईले एक निश्चित अवधिसम्म निश्चित रकम बीमकलाइ भुक्तानी गरिरहनुपर्छ, यो रकम बचतको रूपमा जम्मा हुँदै जान्छ। यसले दीर्घकालीन बचतको बानी बसाल्छ। लामो अवधिमा नियमित बचतले विभिन्न जीवन चरणहरूमा पैसाको खाँचो पुरा गर्न एक राम्रो कोष निर्माण गरिएको सुनिश्चित गर्दछ।
सुरक्षित र लाभदायक दीर्घकालीन लगानी – जीवन बीमा एक उच्च नियमन गरिएको क्षेत्र हो। नियामक निकाय, नेपाल बीमा प्राधिकरणले विभिन्न नियम र नियमहरू मार्फत सुनिश्चित गर्दछ कि बीमितको पैसाको सुरक्षा सबै सरोकारवालाको प्राथमिक जिम्मेवारी हो। जीवन बीमा दीर्घकालीन बचत उपकरण भएकोले, जीवन बीमकले दीर्घकालीन प्रतिफलमा ध्यान केन्द्रित गर्छन् र छोटो अवधिको लाभको लागि जोखिमपूर्ण लगानी निर्णयहरू लिँदैनन्।
वार्षिकी मार्फत सुनिश्चित आय – जीवन बीमा अवकाश योजनाको लागि उत्तम उपकरणहरू मध्ये एक हो। कमाई जीवन अवधिमा बचत गरिएको पैसा जीवनको अवकाश चरणमा आयको स्थिर स्रोत प्रदान गर्न प्रयोग गरिन्छ।
दीर्घकालीन रूपमा सुरक्षा र बचत – परम्परागत बीमालेखहरूलाई वितरकहरू र ग्राहकहरू दुबैले दीर्घकालीन प्रतिबद्धताको रूपमा हेर्छन्, त्यसैले यी बीमालेखहरूले बीमितहरूलाई सुरक्षा र दीर्घकालीन सम्पत्ति सिर्जनाको दोहोरो आवश्यकता कुशलतापूर्वक पुरा गर्न मद्दत गर्छन्।
लाभांश मार्फत वृद्धि – परम्परागत बीमाले लगानीको जोखिम नलिई आर्थिक वृद्धिमा भाग लिने अवसर प्रदान गर्दछ। लगानी आम्दानी बोनशको वार्षिक घोषणा मार्फत बीमितहरू बीच वितरण गरिन्छ।
बीमा लाभहरूलाई असर नगरी ऋणको सुविधा – बीमितहरूसँग बीमालेखको धितोमा कर्जा लिने विकल्प हुन्छ। यसले उनीहरूले किनेको बीमालेखको फाइदाहरूलाई प्रतिकूल असर नगरी तपाईको नियोजित जीवन चरणको आवश्यकता पुरा गर्न मद्दत गर्दछ।
कर लाभ-बीमा योजनाहरूले धेरैजसो योजनाहरू अन्तर्गत बीमा गर्दा होस् वा रकम भुक्तानी लिंदा होस्, दुबै समयमा आयकर ऐन अनुसार निश्चित कर लाभ प्रदान गर्छ।
धितोको सुरक्षा– कर्जाका लागि बैंक तथा वित्तीय संस्थामा धितोवापत राखेको सम्पत्ति र ऋणवापतको रकम बहन हुने गरी जीवन बीमाले प्रभावकारी उपकरणको रूपमा काम गर्छ । यसले गर्दा कुनै पनि अप्रत्याशित घटनाको अवस्थामा, भुक्तानीको भार शोक सन्तप्त परिवारमा पर्दैन, कर्जाको सुरक्षणवापत धितो राखिएको सम्पत्ती सहजै फुकुवा हुन्छ।
तपाईको लागि जीवन बीमाबाट प्राप्त हुने यी लाभहरू अनावश्यक छन् भने तपाईले जीवन बीमाका लागि पैसा खर्च नगर्नु नै बेस हुन्छ। तर तपाई आफ्नो भविष्यका लागि चिन्ता गर्नुहुन्छ, परिवारजनलाई साँच्चिकै माया गर्नुहुन्छ भने तपाईले ढिलो नगरी आजै जीवन बीमा गर्नु नै एक जिम्मेवार अभिभावकको रूपमा बुद्धिमानी हुनेछ।