काठमाडौं । अमेरिकी एआई चिप उत्पादन गर्ने कम्पनी एनभिडिया अहिले फेरि चर्चामा छ। एप्पललाई पछि पार्दै यो विश्वकै सबैभन्दा मूल्यवान कम्पनी बनेको छ। यसको बजार पुँजीकरण ३.६४८ ट्रिलियन डलर पुगेको छ। जुन विश्वका अधिकांश देशको जीडीपीभन्दा बढी हो।
पछिल्लो १२ महिनामा एनभिडियाको बजार पुँजीकरण २.४ ट्रिलियन डलरले बढेको छ। पछिल्लो २५ वर्षमा यसको शेयरभाउ २ लाख ५० हजार प्रतिशतभन्दा बढी बढेको छ। यो कम्पनीका संस्थापक र सीईओ जेन्सेन हुआङ विश्वको ११ औँ धनीव्यक्ति हुन्। उनको कुल सम्पत्ति १२७ अर्ब डलर छ। यो वर्ष उनको सम्पत्ति ८२.८ अर्ब डलरले बढेको छ।
केही वर्षअघिसम्म एनभिडिया र हुआङको नाम धेरै कम मानिसलाई थाहा थियो। हुआङको जन्म सन् १९६३ मा ताइवानमा भएको थियो। ताइवानबाहेक उनको बाल्यकाल थाइल्यान्डमा बित्यो। सन् १९७३ मा आमाबुवाले उनलाई अमेरिकामा आफन्तकहाँ पठाए र केही दिनपछि उनी पनि अमेरिका आए।
एनभिडियाको स्थापना अप्रिल १९९३ मा भएको थियो। सुरुमा यो कम्पनीले भिडियो गेम ग्राफिक्स चिप्स निर्माण गर्यो। जब कम्पनीको शेयरभाउ १०० डलर पुग्यो त हुआङले आफ्नो हातमा कम्पनीको लोगोको ट्याटु पाए। उनको अहिले एनभिडियामा ३.५ प्रतिशत शेयर छ।
यस कम्पनीका लागि कोरोना अवधि वरदान साबित भयो। कोरोनाकालमा एनभिडियाको शेयरभाउ तीव्र रुपमा बढ्यो। क्रिप्टो बुमको कारण यसको उत्खननमा चिप्सको प्रयोग बढ्यो। तर, त्यसपछि कम्पनीको शेयरको मूल्य दुई तिहाइले घट्यो। तर, एआईको चलन बढेसँगै कम्पनीको दिन फेरि परिवर्तन हुन थाल्यो।
हुआङले एआईले कम्प्युटर क्रान्तिको नेतृत्व गरिरहेका छन्। यो प्रयोग गर्न सजिलो छ। त्यसैले यो छिटो बढ्दैछ। आगामी दिनमा कुनै पनि उद्योग यसबाट अछुतो रहने छैनन्। विश्वभरका कम्पनीहरु च्याटजीपीटीजस्ता जेनेरेटिभ एआई ह्यान्डल गर्न सक्ने थप शक्तिशाली कम्प्युटरहरुतिर फर्किरहेका छन्।
माइक्रोसफ्ट र गुगलजस्ता ठूला प्राविधिक कम्पनीबीच एनभिडियाबाट बढीभन्दा बढी चिप्स लिन प्रतिस्पर्धा छ। साथै, साउदी अरेबिया र यूएईले पनि कम्पनीबाट हजारौँ चिप्स खरिद गरिरहेका छन्। यतिमात्र होइन चिनियाँ कम्पनी टेन्सेन्ट र अलिबाबा पनि एनभिडियाको ढोकामा उभिएका छन्। यो स्पष्ट छ कि एनभिडियाको चिप्सको माग विश्वमा द्रुतगतिमा बढिरहेको छ। च्याटबट र अन्य उपकरणहरुको बढ्दो प्रवृत्तिका कारण यो आगामी दिनमा अझ बढ्ने अपेक्षा गरिएको छ। गत वर्ष कम्पनीको नाफा ६२८ प्रतिशत र राजस्व २६८ प्रतिशतले बढेको थियो।
हुआङले आफ्नो काम बिहान ६ बजे सुरु हुने बताउँछन्। उनी दैनिक १४ घन्टा काम गर्छन्। बिदा र सप्ताहन्तमा पनि काम गर्नुहोस्। संसारमा केही हासिल गर्न संघर्ष गर्नुपर्ने उनको मान्यता छ। उनी कर्मचारीहरुसँग सम्पर्क गर्न क्याफेमा खाना खान्छ।
सन् १९९० को दशकको उत्तराद्धमा कम्पनी टाँट पल्टिने अवस्थामा थियो तर हार नमानेको उनी सम्झन्छन्। आफ्नो कडा परिश्रम र समर्पणले हुवाङले आज एनभिडियालाई विश्वको शीर्ष मूल्यवान कम्पनी बनाएको छ। –एजेन्सी