काठमाडौं । नेपालमा चालु आर्थिक वर्ष २०८१।८२ को बजेट सार्वजनिक भइसकेको छ। जुनसुकै देशमा पनि जनताको नजर सबैभन्दा बढी बजेटमा गरिने करको व्यवस्थामा हुन्छ। नेपालमा पनि विभिन्न सेवा तथा आयमा कर लगाइएको छ। तर, कर बिना देशको अर्थतन्त्र कसरी चल्छ ? किनकि विश्व थुप्रै देश छन्, जहाँ जनताबाट कर उठाइँदैन।
यी देशका जनता करमुक्त
यूएई
विश्वमा प्रत्यक्ष करमुक्त अर्थतन्त्र भएका देशलाई हेर्दा संयुक्त अरब इमिरेट्स (यूएई)को नाम पहिलो नम्बरमा आउँछ। देशमा जनताबाट कुनै पनि प्रकारको व्यक्तिगत कर लिइँदैन। यसको सट्टा सरकारले अप्रत्यक्ष कर जस्तै– भ्याट (मूल्य अभिवृद्धि कर) र अन्य शुल्कमा निर्भर गर्दछ। तेल र पर्यटनका कारण यूएईको अर्थतन्त्र निकै बलियो छ। जसका कारण यूएईका जनतालाई आयकरबाट राहत दिइएको छ।
बहराइन
बहराइनको नाम पनि करमुक्त देशको सूचीमा परेको छ र यो देशमा पनि जनताबाट कर उठाइएको छैन। दुबईजस्तै यो देशको सरकार पनि मुख्यतया प्रत्यक्ष करको सट्टा अप्रत्यक्ष कर र अन्य शुल्कमा निर्भर छ। यो विधि देशका साना व्यवसाय र स्टार्टअपका लागि धेरै अनुकूल साबित हुने र यसले अर्थतन्त्रलाई पनि टेवा पुग्ने विश्वास गरिन्छ।
कुवेत
करमुक्त देशको सूचीमा कुवेत पनि परेको छ। यहाँ कुनै व्यक्तिगत आयकर छैन। पूर्णतया तेलको आम्दानीमा आधारित मुलुकको अर्थतन्त्र जनताबाट एक रुपैयाँ पनि कर नलिई चल्छ। वास्तवमा यसको पछाडिको कारणबारे कुरा गर्ने हो भने कुवेतको अर्थतन्त्रको सबैभन्दा ठूलो हिस्सा तेल निर्यातबाट आउँछ, जसका कारण सरकारले प्रत्यक्ष कर लिनुपर्ने अवस्था छैन । यो मोडल अपनाएपछि करमुक्त मुलुक भए पनि कुवेत समृद्ध अर्थतन्त्रका रुपमा उभिएको छ।
साउदी अरब
साउदी अरबले पनि आफ्ना जनतालाई करको जालबाट पूर्णतया मुक्त राखेको छ र देशमा प्रत्यक्ष कर खारेज गरेको छ। यसको मतलब यो देशमा जनताले आफ्नो आम्दानीको एक भाग पनि करमा खर्च गर्नुपर्दैन। तर, यो देशमा अप्रत्यक्ष कर प्रणाली पनि बलियो छ र यसबाट प्राप्त हुने पैसाले अर्थतन्त्रलाई टेवा पुर्याउँछ र धनी अर्थतन्त्रमा पनि गनिन्छ।
बहामास
पर्यटकका लागि स्वर्ग भनिने बहामास देश पश्चिमी गोलार्धमा पर्छ। यो देशको विशेष कुरा यो हो कि यहाँ बस्ने नागरिकले आयकर तिर्नु पर्दैन।
ब्रुनाई
तेलको धनी ब्रुनाई इस्लामिक राज्य संसारको दक्षिण पूर्व एसियामा अवस्थित छ। यहाँ जनताले आयकर तिर्नु पर्दैन।
केम्यान आइल्यान्ड्स
केम्यान आइल्यान्ड्स उत्तर अमेरिकी महादेशको क्यारिबियन क्षेत्रमा पर्छ। यो पर्यटकका लागि पनि आकर्षक ठाउँ हो र धेरै मानिसहरु यहाँ बिदा मनाउन आउँछन्। सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा यो हो कि यो देशमा कसैले आयकर तिर्नुपर्दैन।
ओमान
यो सूचीमा बहराइन र कुवेतबाहेक खाडी राष्ट्र ओमान पनि परेका छन्। ओमानका नागरिकले आयकर तिर्नु पर्दैन। यसको कारण ओमानको बलियो तेल र ग्यास क्षेत्र मानिन्छ।
कतार
ओमान, बहराइन र कुवेतजस्तै कतारको पनि यस्तै अवस्था छ। कतार आफ्नो तेल क्षेत्रमा पनि निकै बलियो छ। यो देश सानो भएपनि यहाँका मानिस धेरै धनी छन् । यहाँ पनि आयकर उठ्दैन।
मोनाको
मोनाको युरोपको एउटा सानो देश हो। यति हुँदाहुँदै पनि यहाँका नागरिकबाट कहिल्यै आयकर उठाइएको छैन।
