काठमाडौं । भारतको पश्चिम बंगालको नयाँ जलपाईगुडीमा एउटा ठूलो रेल दुर्घटना भएको छ। सियालदह जाँदै गरेको कञ्चनजंघा एक्सप्रेसलाई एउटा मालगाडीले पछाडिबाट ठक्कर दिएको थियो। ठक्कर यति ठूलो थियो कि बोगीहरु एक–अर्कामाथि ठोक्किएका थिए। दुर्घटनामा रेलमा सवार अहिलेसम्म ८ जनाको मृत्यु भएको छ भने २५ जना घाइते भएको बताइएको छ। भारतका रेलमन्त्री अश्विनी वैष्णव घटनास्थल पुगेका छन्।
दुर्घटनामा कसैको मृत्युको मूल्य निर्धारण गर्न सकिँदैन तर के तपाइँलाई थाहा छ कि रेल टिकट अनलाइन बुक गर्दा यात्रुको पनि भारतीय रेलवे खानपान र पर्यटन निगम (आईआरसीटीसी)ले बीमा सुविधा पनि दिएको छ। यसअन्तर्गत १० लाखसम्म कभर उपलब्ध गराउने व्यवस्था छ। ओडिशामा बालासोर रेल दुर्घटनापछि यात्रा बीमाको नियममा ठूलो परिवर्तन गरिएको थियो।
बालासोर रेल दुर्घटना हुनुअघि मानिसहरुले आफ्नो सुविधाअनुसार ३५ पैसामा उपलब्ध यो यात्रा बीमा छनौट गर्थे। यदि उनीहरुले यस सम्बन्धमा कुनै निर्णय गरेनन् भने उनीहरुलाई यो बीमाको लाभ दिइँदैन थियो। तर, त्यसपछि यात्रुले बीमा सम्बन्धमा कुनै निर्णय गरेनन् भने त्यो स्वतः टिकटमा थपिनेछ।
लामो दूरीको यात्राका लागि रेल उत्तम विकल्प मानिन्छ। रेलमा लामो दूरीको यात्रा गर्नुका धेरै फाइदा छन्। पहिलो यो सस्तो छ र अनलाइन टिकट बुक गर्न सकिन्छ। यसका साथै आफ्नो रोजाइअनुसार सिट र खाना छनोट गर्ने विकल्प पनि छ।
त्यस्तै यसले सस्तो बीमा कभर पनि प्रदान गर्दछ। जसका माध्यमबाट यात्रुलाई कुनै पनि आपतकालीन अवस्थामा जीवन र सम्पत्तिको क्षतिविरुद्ध कभर प्रदान गरिन्छ।
आईआरसीटीसीले ट्रेनमा यात्रा गर्ने यात्रुलाई केवल ३५ पैसाको लगभग शून्य प्रिमियममा भारु १० लाखसम्मको बीमा कभर प्रदान गर्दछ। यो यात्रुका लागि सस्तो र उत्तम बीमा कभर हुन सक्छ।
यदि यात्रुले आईआरसीटीसी एप वा वेबसाइटमार्फत रेल टिकट बुक गर्छन् भने भुक्तानी प्रक्रियाका क्रममा बीमाको विकल्प दिइन्छ। यदि यात्रुले यसलाई चयन गरेमा ३५ पैसामा यो बीमा कभर पाउनेछन्। विशेष कुरा यो हो कि कुनै पनि यात्रुका लागि टिकट एक पीएनआरमा बुक गर्न सकिन्छ र यो बीमा ती सबैमा लागू हुन्छ।
इन्डियन रेलवे एन्ड टुरिजम कर्पोरेसनको वेबसाइटका अनुसार ३५ पैसामात्र खर्चेर यो बीमा सुविधा लिन सकिन्छ। यसअन्तर्गत प्रदान गरिने बीमा कभरमा स्थायी आंशिक अशक्तता, स्थायी पूर्ण अशक्तता, यातायात, चोटपटक वा गम्भीर चोटपटक र यात्राका क्रममा मृत्युका कारण अस्पताल भर्ना खर्च समावेश छ। तर, यसलाई विभिन्न वर्गमा विभाजन गरिएको छ।
यस बीमा कभरसम्बन्धी आईआरसीटीसीद्वारा जारी दिशानिर्देशअनुसार यदि यात्राका क्रममा कुनै दुर्घटना भयो र यात्रु घाइते भएमा उसलाई चोटपटकका कारण अस्पताल भर्ना भएमा भारु २ लाखसम्मको कभर दिइने प्रावधान छ। यसबाहेक स्थायी आंशिक अपांगताका लागि भारु साढे ७ लाखको कभर उपलब्ध गराउने व्यवस्था छ। दुर्घटनामा यात्रुले ज्यान गुमाएमा वा स्थायी पूर्ण अशक्त भएमा परिवारजनलाई भारु १० लाखका दरले क्षतिपूर्ति दिने व्यवस्था गरिएको छ।
