विनासकारी भुकम्प गएको चार बर्ष बित्दा पनि अझै बीमा क्षेत्र प्रभावकारी बन्न नसकेको विज्ञहरु बताउँछन् । भुकम्प गएको चार बर्ष पुरा भईसकेको छ । पछाडि फर्केर हेर्दा विनासकारी क्षतीको त्रास अझै हामीमा रहेको छ । भुकम्पीय जोखिमका दृष्टिकोणले नेपाल अति नै जोखिमपूर्ण क्षेत्र मानिन्छ ।
जहाँ कुनै पनि समयमा ठूलो भुकम्प जान सक्ने अनुमान विज्ञहरुले गरेका छन् । त्यस्तै, विकट भौगोलिक बनावटको कारण नेपालमा बाढी,पहिरो , डुबान तथा आगलागी जस्ता घटनाको सम्भावना व्यापक रहेको छ।
उपत्यका भित्र घर निर्माणको कार्य तिव्र गतिमा बढी रहेको छ । यसका साथै जोखिमहरु पनि बढी रहेका छन् । बीमाले दुर्घटनाबाट हुने आर्थिक क्षतिलाई कम गराउँछ । त्यसैले जीवनभरको कमाईबाट निर्माण गरेको घरको बिमा गर्नु आवश्यक छ । मानिसले करौडौ रुपैयाँ लगानी गरेर घर त बनाउँछन् तर भावी आउने विपतलाई भने ख्याल गरेको पाईदैन ।
कतिपय बीमा कम्पनीहरुलाई उठ्नै नसक्ने गरी थला बसाउने अनुमान गरिएको थियो तर परिणाम उल्टो देखिएको छ । भुकम्पले धक्का दिए पछि नेपालीहरुमा बिस्तार भएको चेतनाले निर्जिबन बीमा कम्पनीहरु प्रति हेर्ने दृष्टिकोणमा केही मात्रामा फरक आएको छ ।
मानिसहरुले घरको बीमा नगरे पनि बैंक तथा बितिय संस्थाबाट ऋण लिदाँ भने बीमा गरेका हुन्छन । वित्तिय संस्थाबाट कर्जा लिदाँ अनिवार्य रुपमा घरको बीमा गराउनु पर्ने प्रावधान छ । त्यसैले यस्ता घरहरुको कानुनी बाध्यताका कारण बीमा भएको पाईन्छ । तर सामान्यतया मानिसहरुले बुझेर आफ्नो घरको सुरक्षाका लागि भने बीमा गरेको पाईदैन ।
गत माघ एक गते देखि बीमा समितिले एकिकृत सम्पती बीमा निर्देशीका जारी गरेका छ । समितिले बीमाको दायरामा सबैलाई समेट्नको लागि यस निर्देशीका जारी गरेको थियो । जसमा व्यवसायिक र ग्राहस्थ रहेको छ । व्यवसायिक बीमा अन्तगर्त उधोग, कलकारखानाहरुले बीमा गराईसकेका छन् भने तर ग्राहस्थमा सम्पती बीमामा चाहि कमी देखिएको समितिले जनाएको छ ।
बीमा समितिका अध्यक्ष चिरञ्जीवी चापागाँईले –४ बर्ष अघिको भुकम्पलाई स्मरण गर्दै उक्त समयमा ९ खर्बको क्षती भएतापनि बीमा कम्पनीहरुलाई दाबी भने १५ अर्बको मात्र परेको थियो । यदि उक्त समयमा ९ खर्बको नै बीमा गराएको भए बीमा मार्फत दाबी पाउने वातावरण रहने बताए ।
