काठमाडौं । विश्वमा अर्को मन्दी आउनेछ ? विश्वको आर्थिक अवस्थालाई ध्यानमा राख्दै विज्ञहरुको चिन्ता बढेको छ।
विश्वका प्रमुख विज्ञहरुका अनुसार सन् २०२५ मा विश्व आर्थिक मन्दीको चपेटामा पर्न सक्छ। धेरै देशको अर्थतन्त्रमा तनावको संकेत देखिन थालेको छ।
सीएनबीसी १८ का अनुसार जर्मनी र बेलायतलगायत विश्वका धेरै देशको अर्थतन्त्र अहिले खराब चरणबाट गुज्रिरहेको छ। यसबीच ऊर्जाको मूल्यमा भएको वृद्धि, भूराजनीतिक तनाव र अमेरिका र चीनबीचको व्यापारिक तनावले पनि मन्दीको डर बढाएको छ।
विश्वका हरेक देशमा मन्दीको छाया छाएको छ। बेलायतको जीडीपी तथ्यांक धेरै खराब देखिन्छ। संशोधित जीडीपी तथ्यांकले २०२४ को तेस्रो त्रैमासिकमा शून्य वृद्धि देखाएको छ। यो बेलायतको अर्थतन्त्र ठप्प भएको संकेत हो।
योसँगै विश्वको तेस्रो ठूलो अर्थतन्त्र जापान पनि मन्दीसँग जुधिरहेको छ। कमजोर आन्तरिक मागका कारण यस्तो अवस्था आएको हो। मन्दीका कारण जापानको औसत घरपरिवार ऋण रकम औसत आम्दानीभन्दा बढी भएको छ।
न्युजिल्यान्ड पनि यो मन्दीबाट अछुतो रहन सकेको छैन। जुलाई–सेप्टेम्बरको त्रैमासिकमा यसको जीडीपी १ प्रतिशतले घटेको छ। न्युजिल्यान्डको आर्थिक प्रदर्शन निकै कमजोर भएको छ।
आर्थिक मन्दीबाट अमेरिका पनि अछुतो छैन। तर, यो अवस्थामा केही सुधार भने पक्कै भएको छ। गोल्डम्यान स्याक्सले भर्खरै एक लचिलो श्रम बजारलाई उद्धृत गर्दै अर्को १२ महिनामा अमेरिकी मन्दीका लागि २० प्रतिशतको पहिलेको पूर्वानुमानबाट १५ प्रतिशतमा कटौती गरेको उल्लेख गरेको छ। अमेरिकामा मन्दीको डर कम भएको होला तर अन्त्य भएको छैन। यो विश्वव्यापी मन्दीबाट बच्न सकिँदैन भन्ने होइन।
डोनाल्ड ट्रम्पले जनवरीमा अमेरिकाको राष्ट्रपतिको पदभार ग्रहण गर्न लागेका छन्। उनले चीनलगायत विश्वका धेरै देशमा कर बढाउने भएका छन्। यसले विश्वव्यापी व्यापारलाई थप बाधा पुर्याउन सक्छ। आर्थिक दबाब बढाउन सक्छ।
अहिले युक्रेन र मध्यपूर्वमा जारी युद्ध र भूराजनीतिक तनावले पनि आर्थिक मन्दीको संकेत गरिरहेको छ। यसले जर्मनी र फ्रान्सजस्ता प्रमुख युरोपेली अर्थतन्त्रमा संकट सिर्जना गर्न सक्छ। –एजेन्सी
