काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले सपथ ग्रहण गरेदेखि नै कर नीतिमा अगाडि बढिरहेका छन्। क्यानडा, मेक्सिको र चीनमा कर लगाएपछि ट्रम्पले अब ईयू (ईयू) मा कर लगाउने कुरा गरेका छन्।
जब पत्रकारहरुले ट्रम्पलाई ह्वाइट हाउसको ओभल अफिसमा सोधे, ‘ईयूमाथि शुल्क लगाउने विचार गर्दै हुनुहुन्छ ?’ जबाफमा ट्रम्पले भने, ‘के म ईयूमाथि कर लगाउने छु ? सही जबाफ चाहियो कि राजनीतिक जबाफ ? ईयूले हामीलाई नराम्रो व्यवहार गरेको छ।’
सन् २०१८ मा राष्ट्रपति पदमा रहँदा ट्रम्पले ईयूबाट आयात हुने एल्युमिनियम स्टिलमा कर लगाएका थिए। त्यसपछि ईयूले ह्विस्की र मोटरसाइकललगायत अमेरिकी उत्पादनमा पनि कर लगाएको थियो। यसअघि ट्रम्पले चीन र छिमेकी देश क्यानडा र मेक्सिकोमा २५–२५ प्रतिशत ट्यारिफ लगाएका थिए। तर, क्यानडा र मेक्सिकोले पनि ट्रम्पको निर्णयमा प्रतिशोधात्मक शुल्कहरु घोषणा गरेका छन्। त्यसैले चीनले यसविरुद्ध विश्व स्वास्थ्य संगठनमा मुद्दा दायर गर्ने भनेको छ।
क्यानडाले अमेरिकी शुल्कको बदलास्वरुप अमेरिकी आयातमा १५५ अर्ब डलरको २५ प्रतिशत कर लगाउने निर्णय गरेको छ। क्यानडाका कार्यवाहक ट्रम्पको घोषणाको लगत्तै एक ट्विटमा ट्रुडोले भने, ‘उनले छिट्टै मेक्सिकन राष्ट्रपति क्लाउडिया शेनबमसँग कुरा गर्नेछन् र यस विषयमा छलफल गर्न आफ्नो मन्त्रिपरिषद्सँग भेट गरिसकेका छन्।’
मेक्सिकोले पनि अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको ट्यारिफको जवाफमा कर लगाएको छ। अमेरिकाले मेक्सिकन उत्पादनमा कर लगाएपछि मेक्सिकोकी राष्ट्रपति क्लाउडिया सेनबाउमले आफ्नो अर्थमन्त्रीलाई मेक्सिकोको हितको रक्षा गर्न कर लगाउन आदेश दिएकी थिइन्।
डोनाल्ड ट्रम्प राष्ट्रपति बनेपछि विश्वभर तरंग उत्पन्न भएको छ। ट्रम्पले क्यानडा र मेक्सिको जस्ता छिमेकी देशमा भारी शुल्क लगाएर हलचल मच्चाएको छ। ट्रम्पको भारी दबाबको बीचमा पनामाले अब चीनलाई ठूलो झट्का दिएको छ।
पानामा नहरलाई लिएर ट्रम्पको दबाबको बीचमा पानामाका राष्ट्रपति जोसे राउल मुलिनोले आफ्नो देशले चीनको महत्वाकांक्षी योजना बेल्ट एन्ड रोड (बीआरआई) को नवीकरण नगर्ने बताएका छन्। सन् २०१७ मा चीनको यो योजनासँग पनामा जोडिएको थियो। तर, अब पनामाका राष्ट्रपतिको यो घोषणापछि पनामा चाँडै चीनको यो योजनाबाट बाहिरिने पक्का भएको छ।
राष्ट्रपति मुलिनोले अब पनामाले पूर्वाधार परियोजनालगायत नयाँ लगानीमा अमेरिकासँग मिलेर काम गर्ने बताए। उनले आफ्नो सरकारले पानामा पोट्र्स कम्पनीको लेखापरीक्षण गर्ने बताए। यो कम्पनी पानामा नहरका दुईवटा बन्दरगाह सञ्चालन गर्ने चिनियाँ कम्पनीसँग सम्बन्धित छ। मुलिनोले पहिले लेखापरीक्षण पूरा हुन कुर्नुपर्ने बताए।
यसअघि अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले पानामाका राष्ट्रपति मुलिनोलाई चीनको पानामा कब्जाका कारण अमेरिकाले आफ्नो अधिकारको रक्षा गर्नुपर्ने बताएका थिए। –एजेन्सी
