काठमाडौं । जोखिम विश्लेषण बीमा उद्योगको हरेक चरणमा एउटा आवश्यक घटक हो। यो बिना, उचित अन्डरराइटिङ, प्रिमियम सेटिङ वा प्रभावकारी दाबी समाधान असम्भव छ।
आधुनिक समयमा बीमा क्षेत्र जटिल हुँदै जाँदा र जानकारीको प्रवाह बढ्दै जाँदा जोखिम विश्लेषण बढ्दो रुपमा महत्वपूर्ण हुँदै गइरहेको छ। यो किनभने यसले सम्भावित घाटाहरुको भविष्यवाणी गर्नमात्र मद्दत गर्ने नभएर जोखिमहरुलाई सम्बोधन गर्न दीर्घकालीन रणनीतिहरु विकास गर्न पनि महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
जोखिम विश्लेषणमार्फत बीमा कम्पनीहरुले सम्भावित जोखिमहरुको प्रकृति र सीमा निर्धारण गर्न सक्छन्। प्राकृतिक प्रकोप, प्राविधिक परिवर्तन, आर्थिक अस्थिरता वा अचानक दुर्घटनाजस्ता घटनाहरुको विश्लेषणलाई कुन परिस्थितिहरुमा वित्तीय नोक्सान हुने सम्भावना बढी हुन्छ भनेर बुझ्न प्रयोग गर्न सकिन्छ। यसले प्रिमियमहरुलाई अझ यथार्थपरक र निष्पक्ष बनाउँछ। जुन ग्राहक र संस्था दुवैका लागि लाभदायक छ।
अन्डराइटिङमा जोखिम विश्लेषणलाई सही रुपमा लागू गर्नाले ग्राहकको वास्तविक जोखिम प्रोफाइल निर्धारण गर्न सजिलो हुन्छ। दावी व्यवस्थापनमा यसको प्रभावकारिता पनि स्पष्ट छ। सम्भावित जोखिम र डेटाबाट सञ्चालित विश्लेषणले धोखाधडी कम गर्छ, दाबी भुक्तानी प्रक्रियालाई गति दिन्छ र ग्राहकको विश्वास बढाउँछ। यसले नियामक अनुपालन र पर्याप्त पुँजी भण्डार सुनिश्चित गर्न पनि मद्दत गर्दछ।
प्राविधिक प्रगतिले जोखिम विश्लेषणमा नयाँ क्षीतिजहरु खोलेको छ। ठूला डेटा विश्लेषण, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) र मेसिन लर्निङले सम्भावित जोखिमहरुलाई अझ सही रुपमा भविष्यवाणी गर्न सम्भव बनाइरहेका छन्। फलस्वरुप जलवायु परिवर्तनको प्रभाव, सामाजिक र आर्थिक अनिश्चितता वा बढ्दो साइबर जोखिमजस्ता कारकको उचित मूल्यांकन गर्न सकिन्छ। फलस्वरुप कम्पनीहरुले दीर्घकालीन जोखिम व्यवस्थापनमा प्रभावकारी कदम चाल्न सक्षम छन्।
विज्ञहरु विश्वास गर्छन् कि जोखिम विश्लेषणलाई प्रक्रियाका रुपमा मात्र नभई बीमा उद्योगको दिगो विकास र दिगोपनका लागि आधारका रुपमा पनि हेर्नुपर्छ। यसले कम्पनीको वित्तीय सुरक्षामात्र सुनिश्चित गर्ने नभएर भविष्यको अनिश्चितताहरुसँग व्यवहार गर्न सम्पूर्ण क्षेत्रलाई तयार गर्दछ। तसर्थ, बीमा क्षेत्रमा जोखिम विश्लेषण अब अतिरिक्त लाभ नभएर प्रत्येक निर्णयको केन्द्रविन्दु एउटा अभिन्न आवश्यकता हो। (इन्स्योरेन्स न्युज बीडीबाट)
