काठमाडौं । चीनले पछिल्लो ३ महिनामा विश्वको गेम परिवर्तन गरेको छ। यसमा सबैभन्दा ठूलो धक्का अमेरिकालाई परेको छ। अवस्था यस्तो छ कि अमेरिकाका शीर्ष कम्पनीहरुले ठूलो घाटा व्यहोरिरहेका छन्।
एउटा अमेरिकी कम्पनीले ३ महिनामा एक ट्रिलियन डलर घाटा व्यहोरेको छ। यो कम्पनी हो, एनभिडिया। यो कम्पनीले एआई चिप्स बनाउँछ।
कुनै समय एआई विश्वको चम्किलो तारा बनेको एनभिडिया कम्पनीलाई अहिले झट्का लागेको छ। यो कम्पनी जनवरी २०२५ मा शीर्षमा थियो तर अहिले यसको मूल्य १ ट्रिलियन डलरभन्दा बढीले घटेको छ। कम्पनीको शेयर २७ प्रतिशतले घटेको छ।
एक समय थियो जब यस्तो लाग्थ्यो कि कसैले एनभिडियालाई रोक्न सक्दैन। तर, अहिले अवस्था फेरिएको छ। एनभिडियामा पूर्ण भरोसा भएका लगानीकर्ता अहिले एआई क्षेत्र अगाडि बढ्न सक्छन् कि सक्दैनन् भनेर सोचिरहेका छन्।
अमेरिकाको दोस्रो ठूलो माइक्रोसफ्ट पनि प्रभावित भएको छ। यो हप्ता माइक्रोसफ्टले अमेरिका र युरोपमा नयाँ डाटा सेन्टर निर्माण गर्ने काम रोकेको छ। यसले एआई उद्योगमा हलचल मच्चाएको छ। विगत २ वर्षमा एआई पूर्वाधारमा लगानी गरेको पैसाले केही फाइदा गर्छ कि गर्दैन भन्ने प्रश्न मानिसहरुलाई लाग्न थालेको छ। महँगी बढ्दै गएको छ। जनताको विश्वास घट्दै गएको छ। शेयर बजारमा पनि त्रास देखिएको छ। यस्तो अवस्थामा एआईको प्रगति सुस्त भएको देखिन्छ।
एआई चिप बजारमा एनभिडियाको प्रभुत्व छ। गत वर्ष पनि कम्पनीले मनग्य आम्दानी गरेको थियो। तर, अहिले यसको प्रगति रोकिएको छ। एनभिडियाको एआई चिप्स च्याटजीपीटीदेखि क्लाउड कम्प्युटिङसम्म सबै कुरामा प्रयोग गरिन्छ। तर, अहिले वातावरण बदलिएको छ।
एनभिडियाको शेयर जनवरी २०२५ देखि २७ प्रतिशतले घटेको छ। यसका कारण कम्पनीले १ ट्रिलियन डलरभन्दा बढी घाटा बेहोरेको छ।
एनआईका बारेमा पहिले जुन उत्साह थियो त्यो अब कम हुँदैछ। यसले एनभिडियोजस्ता ठूला कम्पनीहरुलाई मात्र असर गर्दैन। त्यहाँ कोरवेभ नामक क्लाउड–कम्प्युटिङ स्टार्टअप कम्पनी छ। यसले एआई सेवा प्रदान गर्दछ। तर, जब यो कम्पनीले आइपीओ निकाल्यो तब मानिसहरुले यसमा खासै चासो देखाएनन्। कम्पनीले आइपीओको मूल्य घटाउनुका साथै सेयर संख्या पनि घटाउनु परेको थियो। त्यही समयमा कोरवेभ स्टकहरु तिनीहरुको निश्चित मूल्यभन्दा तल खोलियो।
अब प्रश्न उठ्छ कि चीनले अमेरिकी कम्पनीहरुको गतिमा ब्रेक लगाएको छ ? वास्तवमा केही समयअघि चीनको एआई मोडल डिपसिकले संसारभर हलचल मच्चाएको थियो। डिपसिक द्रुत गतिमा अगाडि बढिरहेको छ। यसले सस्तो र राम्रो एआई समाधानहरु प्रदान गर्दछ। आफ्नो एआई पूर्वाधार परिवर्तन गर्न चाहने कम्पनीहरुले डिपसिक कोसिस गरिरहेका छन्। यसले एनभिडियामा थप दबाब बढिरहेको छ।
अर्कोतर्फ हालै चीनको अलिबाबा कम्पनीले पनि अमेरिकालाई एआईमा चुनौती दिएको छ। हालै चीनले एआई प्रणाली बनाएको छ। जसमा चीनमा बनेको सेमीकन्डक्टर चिप्सहरु प्रयोग गरिएको छ। यसलाई ज्याक माको कम्पनी एन्ट ग्रुपले बनाएको हो। एन्ट ग्रुप ज्याक माको कम्पनी अलिबाबाको सहायक कम्पनी हो। कम्पनीले यस एआई मोडलको मूल्य सामान्य एआई मोडलको तुलनामा २० प्रतिशत कम रहेको दाबी गरेको छ।
