काठमाडौं । नेपाल पर्यटन बोर्डले जलवायुजन्य जोखिम बाट देशको पर्यटन उद्योगलाई जोगाउने रणनीतिक कदम चाल्दै १ अर्ब ५९ करोड रुपैयाँको महत्वाकांक्षी बजेट सार्वजनिक गरेको छ। आर्थिक वर्ष २०८२।८३ का लागि ल्याइएको यो बजेटले विपद् तयारी लाई खर्चको प्रमुख प्राथमिकतामा राखेको छ।
महामारीपछि नेपालको पर्यटन पुनर्जागरणका लागि यो देशको सबैभन्दा ठूलो एकल–वर्षीय लगानी हो।
विपद् जोखिम न्यूनीकरणमा विशेष ध्यान
बाढी, पहिरो र अन्य प्राकृतिक प्रकोपहरुप्रति नेपालको उच्च संवेदनशीलतालाई मध्यनजर गर्दै पर्यटन बोर्डले विपद् जोखिम न्यूनीकरण (डीआरआर) मा उल्लेख्य रकम विनियोजन गरेको छ। पर्यटकको सुरक्षा सुनिश्चित गर्नका लागि निम्न मुख्य कार्यहरुलाई प्राथमिकता दिइएको छः
पूर्वतयारी प्रणालीः प्रमुख पर्यटकीय क्षेत्रहरुमा सुरुवाती चेतावनी प्रणालीको स्थापना गर्ने।
पूर्वाधार सुधारः सुरक्षित उद्धार मार्ग र नदी किनारमा बाँध निर्माण गरी महत्वपूर्ण पूर्वाधारहरुको स्तरोन्नति गर्ने।
तालिम र उपकरणः स्थानीय समुदाय र पर्यटन क्षेत्रका कामदारहरुलाई विपद् व्यवस्थापन र प्रतिकार्यका लागि तालीम प्रदान गर्ने, साथै द्रुत प्रतिक्रियाका लागि आवश्यक आपत्कालीन उपकरण र सामग्रीहरु उपलब्ध गराउने।
सुरक्षा केन्द्रित पर्यटन विकास
पर्यटकको विश्वास पुनस्र्थापित गर्न र पर्यटनलाई विविधीकरण गर्न बोर्डले गन्तव्य विकासमा लगानी गर्दैछ।
गुणस्तर अभिवृद्धिः पर्यटक आवास, पदयात्रा मार्ग र स्थानीय यातायातको सेवाको गुणस्तर सुधार गर्ने।
गन्तव्य विविधीकरणः भीड कम गर्न र आर्थिक लाभलाई देशभर विस्तार गर्न कम चिनिएका गन्तव्यहरुको प्रवर्द्धन गर्ने।
बजार अभियानः नेपाललाई उत्थानशील (च्भकष्ष्भिलत) र जिम्मेवार पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा स्थापित गर्ने एकीकृत अन्तर्राष्ट्रिय विपणन अभियान सञ्चालन गर्ने।
पारदर्शिता र सहकार्यको प्रतिबद्धता
पर्यटन बोर्डले बजेटको पारदर्शी व्यवस्थापन, निरन्तर अनुगमन, र स्थानीय सरकारहरु, विपद् एजेन्सीहरु र अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरुसँग गहिरो साझेदारी गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ। बोर्डले सेवाको स्तर र तयारी दुवैलाई अभिवृद्धि गर्न निजी क्षेत्रका सरोकारवालाहरुसँग पनि नजिकबाट काम गर्ने लक्ष्य राखेको छ।
यस बजेटमार्फत पर्यटन बोर्डले दिगो विकास लाई प्राथमिकतामा राखेर जोखिम र आर्थिक अवसरबीच सन्तुलन कायम गर्ने नयाँ युगको संकेत दिएको छ। विज्ञहरुले यो सक्रिय दृष्टिकोणले विपद्को लागि तयार पर्यटनको क्षेत्रमा क्षेत्रीय उदाहरण स्थापित गर्न सक्ने बताएका छन्। यसले यात्रुहरु र स्थानीय बासिन्दाहरु दुवैलाई सुरक्षित अनुभव र बलियो सामुदायिक उत्थानशीलता प्रदान गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
