काठमाडौं । प्रत्येक वर्ष गर्मीमा टर्कीको समुद्र तटमा यति धेरै भीड हुन्थ्यो कि तौलिया राख्ने ठाउँ हुँदैन थियो। तर, यो वर्ष परिदृश्य अर्कै बनेको छ।
सरकारी तथ्यांकअनुसार चालु आर्थिक वर्षको दोस्रो त्रैमासमा पर्यटनबाट नाफा बढेको छ। अघिल्लो वर्षको तुलनामा नाफा १२ प्रतिशतले बढेको छ भने पर्यटकको संख्या १५ प्रतिशतले बढेको छ। तर, टर्कीको पर्यटन क्षेत्रको अवस्था यस सरकारी तथ्यांकबाट पूर्णतया फरक छ र टर्कीको पर्यटन क्षेत्रको गति सुस्त भएको छ। ‘जुलाई महिनामा होटलका कोठाहरु खाली भएको यो वर्षहरुमा पहिलो पटक हो’, पर्यटन संगठनका मेहमेट जेम भन्छन्।
यसपटक होटलका कुल कोठामध्ये ६० प्रतिशत मात्रै बुकिङ भएको जेमले बताए। टर्कीमा सिजनको समयमा कुल होटल कोठाहरुको ९५ प्रतिशत बुक हुन्थ्यो।
कोरोनापछि विश्वका विभिन्न देशमा पर्यटकको संख्यामा कमी आएको छ। तर, कोरोनासँग सम्बन्धित प्रतिबन्ध फुकुवा भएपछि हरेक वर्ष विदेशी पर्यटकको संख्या बढ्दै गएको छ। तर टर्कीको मामलामा यो होइन।
भूमध्यसागरीय तटमा रहेका अन्य पर्यटकीयस्थलहरुको तुलनामा टर्की भ्रमण गर्ने पर्यटकको संख्या निकै कम छ। विदेशी पर्यटकले अन्य सस्तो गन्तव्य रोज्ने गरेको देखिन्छ।
होटलहरुलाई घाटा हुनुको एउटा कारण तुर्कियामा मुद्रास्फीति नियन्त्रण बाहिर गएको छ। जसका कारण स्थानीय बासिन्दा देशभित्र समेत घुम्न जान पाएका छैनन्। परिणाम, होटलका कोठाहरु खाली छन्।
टर्कीको पश्चिममा सेजमे नामक ठाउँ छ। नूर दामन यहाँका होटल मालिक हुन्। नूर दमन भन्छन्, ‘हाम्रो होटल समुद्रको किनारमा भएकोले मात्रै होेलका कोठा भर्न सकेको छु। सहरको बीचमा रहेका अन्य होटेलहरु संघर्षरत छन्। हामी सबैले आफ्नो कोठाको भाडा घटाउनुपर्छ। विद्युत् महसुल र अन्य खर्च ह्वात्तै बढेको छ।’
आधिकारिक तथ्यांकअनुसार टर्कीमा मुद्रास्फीति दर ६१.८ प्रतिशत छ। युरोपमा बसोबास गर्ने टर्कीका बासिन्दा पनि यसपटक बिदा मनाउन स्वदेश नआएको नूरको विश्वास छ।
टर्कीका सरकारी अधिकारीहरुले खेलकुदसँग सम्बन्धित धेरै ठूला घटना वा प्रतियोगिताहरु युरोपमा भएको विश्वास गर्छन्। जसका कारण पनि टर्की आउनेको संख्या घटेको छ।
जर्मनीले युरो २०२४ यूईएफए युरोपियन फुटबल च्याम्पियनसिपको आयोजना गर्ने भएको छ। जसका कारण थप ६ लाख विदेशी पर्यटक आउने अपेक्षा गरिएको थियो। पेरिस ओलम्पिक तीन हप्तासम्म चलेको थियो र यसका कारण ११ लाखभन्दा बढी पर्यटकले पेरिस भ्रमण गरेका थिए।
टर्कीका संस्कृति तथा पर्यटन मन्त्री नुरी एरसोयले सेप्टेम्बरसम्म यही अवस्था रहने र पर्यटकको संख्या क्रमशः बढ्दै जाने बताए। उनी भन्छन्, ‘त्यसो भए टर्की आउने पर्यटकको संख्या बढ्नेछ।’
हालको तथ्यांकले यो वर्षको अन्त्यसम्ममा ६ करोड पर्यटक आगमनको लक्ष्य नाघेको देखाएको छ।
ग्रीसले टर्कीका नागरिकका लागि भिसा प्रतिबन्धमा छुट दिँदा होटलहरुले पनि घाटा व्यहोर्नुपरेको एरसोयको दाबी छ। यस वर्षको सुरुमा ग्रीस सरकारले भिसा एक्सप्रेस योजना सुरु गरेको थियो। यस योजनामार्फत टर्कीका नागरिकहरुलाई ग्रीसका १० वटा टापुमा पुग्ने बत्तिकै भिसा अन अराइभल अर्थात् भिसा दिने सुविधा दिइएको थियो। जसका कारण स्थानीय जनतामा यी स्थानप्रति आकर्षण बढेको छ। सामाजिक सञ्जालमा धेरै ग्रीसका टापुहरु टर्कीका टापुहरुभन्दा सस्तो रहेको प्रतिक्रिया दिएका छन्।
त्यहाँ रिपोर्टहरु छन् कि टर्कीको एर्दोगान सरकारले मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न प्रयास गरिरहेको छ। टर्की पर्यटन संघ टुर्साबका प्रमुख फिरोज बगालिकायाले भने, ‘लागतमा खर्च भइरहेको भन्दा विनिमय दर छिटो बढेको छ। जसका कारण यात्रा महँगो भएको छ, विशेषगरी होटलको कोठा।
बढ्दो मुद्रास्फीति र केही सहरहरुमा पर्यटक ठगीको रिपोर्टले पनि विदेशी पर्यटकको संख्यामा कमी आएको छ। गत महिना यसै विषयमा विवाद भएको थियो। टर्कीको एउटा होटलमा दुई गिलास अनारको जुसका लागि १ हजार २०० लिरा लिइएको थियो। स्थानीय प्रशासनको हस्तक्षेपपछि उक्त रकम पर्यटकलाई फिर्ता गरिएको थियो। –एजेन्सी
