काठमाडौं । बेलायतको लण्डन सिटी पुलिसले बीमितको व्यक्तिगत गोप्य जानकारीहरु तेश्रो पक्षलाई बिक्री गर्ने एक पूर्व कर्मचारीलाई जेल पठाएको छ। ४० वर्षिय कार्ल येट्सले रोयल सन एलायन्सको सूचना प्रणालीहरुबाट गैर गल्ती सडक ट्राफिक दाबीसँग सम्बन्धित तथ्यांकमा गैर कानूनी पहुँच स्थापित गरेका थिए ।
येट्सले अनधिकृत पहुँचबाट हात पारेको तथ्यांकहरू बीमा दाबी व्यवस्थापन कम्पनीलाई उपलब्ध गराएका थिए । यी तथ्यांक तथा जानकारीहरूको प्रयोग गरी संलग्न चालकहरूलाई चिसो कल गर्न र बीमा उद्योग विरुद्ध व्यक्तिगत चोट र क्षतिको दाबी गर्न दबाब दिएका थिए।
लिभरपुल क्राउन कोर्टमा सुनुवाइपछि येट्सलाई ८ नोभेम्बर २०२३ मा पदको दुरुपयोग र कम्प्युटरको दुरुपयोग गरेर ठगीको आरोपमा दोषी पाइयो। उनलाई सोही अदालतले ११ डिसेम्बर २०२३ मा २८ महिनाको जेल सजाय सुनाएको थियो ।
लन्डन पुलिसको शहरको बीमा जालसाजी प्रवर्तन विभागका जासूस सार्जेन्ट म्याट हसीले भने,”येट्सले एक वर्ष भन्दा बढीको लागि गोप्य डाटा चोरी गरेर आफ्नो विश्वासको स्थितिको फाइदा उठाए। उनले ग्राहकको तथ्यांकको प्रतिलिपि बनाए र आफ्नो मोबाइल फोनमा ती फोटोहरू खिचे, पर्याप्त विवरणहरू सङ्कलन गरे,यी तथ्यांकहरू कोल्ड कलिङ कम्पनीबाट गरिएका फोन कलहरू वैध सुनिनका लागि पर्याप्त थिए।
कोल्ड कलिङ कम्पनीहरुले बीमित सवारी चालकलाई अवैधरुपमा बीमा दाबी गर्नका लागि सुझाव दिएर बीमा कम्पनीबाट दाबी रकम हात पार्न उक्साएका थिए । यसवापत उनीहरुले बीमितबाट केही आर्थिक लाभ समेत हात पारे ।
कुनै पनि ग्राहकको सहमति बिना नै निजको व्यक्तिगत विवरण र सम्पर्क नम्बरमा पहुँच स्थापित गरेर सम्बन्धित ग्राहकसँग सम्बन्ध स्थापित गर्ने प्रवृत्तीलाई कोल्ड कलिङका रुपमा लिइदै आएको छ। यस अन्तर्गत तपाई हाम्रो मोबाइलमा प्राप्त हुने इन्टरनेट सेवा प्रदायकको सेल्स सेण्टरको फोन कल, शेयर निष्काशन गर्ने कम्पनीको आइपिओ सम्बन्धि सन्देश, मिडास एजुकेशनको अनलाइन स्कुल शिक्षा सम्बन्धी एसएमएसहरु नेपालको हकमा कोल्ड कलिङका ज्वलन्त उदाहरण हुन् ।
“येट्सको कार्यले रोयल सन एलायन्सको प्रतिष्ठालाई गम्भीररूपमा हानि पुर्याएको छ। यस्तो हुनु बीमितका लागि नोक्सानप्रद हुनुका साथै, कोल्ड कलहरूले बीमितको जानकारी बिना नै बीमा कम्पनीमा फर्जी बीमा दाबी पेश गरिएका छन्।
रोयल सन एलायन्सले एकै प्रकृतीको मोटर दुर्घटना बीमा दाबी सम्बन्धमा बीमितबाट प्राप्त गुनासोका आधारमा तथ्यांक चोरी भएको पत्ता लगाएको थियो । कोरोना महामारीको समयमा भएको यो घटनालाई लिएर सेप्टेम्बर २०२० मा लन्डन सिटी पुलिस अन्तर्गतको बीमा ठगी प्रवर्तन विभागमा निवेदन दियो । सन् २०२० मा कोरोनाभाइरस महामारीको चरम समयमा भएको घटनाबारे अध्ययनका क्रममा एलायन्सले गुनासो गर्ने सबैसँग सोधपुछ गर्दा येट्सले उनीहरूको तथ्यांकमा अनधिकृत पहुँच स्थापित गरेको पुष्टी गरेको थियो।
लण्डन सिटी पुलिसका अधिकारीहरू उनलाई पक्राउ गर्न निवासमा गएका बेला उनी आफ्नो कामको कम्प्युटरमा लग इन गरेर बसेका र ग्राहक विवरण भएका हस्तलिखित नोटहरू संलग्न पृष्ठहरू टेबलमा फिजाएरू बसेका थिए। बरामद मोबाइल फोनको परिक्षण गर्दा ग्राहकको विवरणका टाइप गरिएका पृष्ठका १०० भन्दा बढी तस्बिरहरू रहेको पत्ता लाग्यो।