काठमाडौं । बैंकहरूमा बढ्दो तरलता संकटका बीच अन्तरबैंक कल मुद्रा दर दुई वर्षकै उच्च ५ प्रतिशत नाघेको छ । बंगलादेश बैंकको तथ्याङ्क अनुसार कल मुद्रा बजारमा भारित औसत दर सोमबार ५.०२ प्रतिशतमा रह्यो ।
बैंकहरूले एकअर्काबाट राता ऋण लिने चलनलाइ कल मनी ऋण भनिन्छ । अघिल्लो १६ जुन २०२० मा कल दर ५.०३ प्रतिशत रहेको थियो । मुद्रा आपूर्ति नबढ्ने हो भने इद–उल–अजहाअघि नै नगद अभाव बढ्न सक्ने उद्योगीहरुको चिन्ता छ ।
पुनर्खरीद सम्झौता (रेपो) दरमा भएको वृद्धिले पनि कल मनी रेटमा वृद्धि भएको उनीहरुको भनाइ छ । मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न केन्द्रीय बैंकले मे २९ मा रेपो दर ४.७५ प्रतिशतबाट बढाएर ५ प्रतिशत पुर्याएको द बिजनेश स्टाण्डर्डले उल्लेख गरेको छ ।
एक दिनको अवधिमा, कल मुद्रा बजारमा रातभरको दर ४.७३ प्रतिशतबाट बढेर ४।९५ प्रतिशतमा पुगेको छ। ३१ मे मा, दर ५.०१ प्रतिशतमा पुग्यो। र, जुनमा पनि अपट्रेन्ड जारी रह्यो किनभने चालू महिनाको आठ कार्य दिवसहरूमा दर ४.९७ प्रतिशत र ५।०१ प्रतिशतको बीचमा रहेको थियो र सोमबार रेकर्ड ५.०२ प्रतिशतमा पुग्नु अघि, केन्द्रीय बैंकको तथ्याङ्कले भन्यो।
कल मनी रेटको मासिक तथ्याकको विश्लेषणले मे ३१ मा दर बढेर ५.०१ प्रतिशत भएको देखाउँछ। अप्रिलमा ४.९८ प्रतिशत , मार्चमा ४.६ प्रतिशत , फेब्रुअरीमा ४.६३ प्रतिशत र जनवरीमा २.७२ प्रतिशत को विपरित। यसअघि, २०२१ नोभेम्बर १८ मा कल मनी रेट ४.४९ प्रतिशत मा पुगेको थियो।
बढ्दो आयात भुक्तानी मिलाउनको लागि ग्रिनब्याकको भारी खरिद, बजेट घाटा पूर्ति गर्न उच्च सरकारी बैंक ऋण र बैंकहरूमा निक्षेप घट्नु बैंकिङ प्रणालीमा बढ्दो तरलता संकटका तीन मुख्य कारण रहेको विभिन्न बैंकका ट्रेजरी प्रमुखहरूले बताएका छन् ।
ब्र्याक बैंकका उपप्रबन्ध निर्देशक मोहम्मद शाहीन इकबालले केही बैंक तरलता संकटको सामना गरिरहेको प्रतिक्रया दिएको स्थानीय अखबार द बिजनेश स्टाण्डर्डले उल्लेख गरेको छ । हाल, निक्षेपको तुलनामा ऋण वृद्धि उच्च छ, जसले बैंकहरूलाई निक्षेप सङ्कलन गर्न एकअर्कासँग प्रतिस्पर्धा गर्न अग्रसर गर्दछ।