काठमाडौं । दिगन्तारा एउटा भारतीय अन्तरिक्ष प्रविधि स्टार्टअप हो। यसको सुरुआत सन् २०१८ मा अनिरुद्ध शर्मा, राहुल रावत र तनवीर अहमदले गरेका थिए। यो स्टार्टअप अन्तरिक्ष भग्नावशेषको बढ्दो समस्या समाधान गर्न काम गरिरहेको छ।
दिगन्ताराले अन्तरिक्ष उद्योगमा क्रान्ति ल्याउन धेरै आविष्कार गरेका छन्ञ। यसले उपग्रहहरुको समूह सिर्जना गर्न काम गरेको छ। जसले स–साना वस्तुहरु पनि पत्ता लगाउन सक्छ। आफ्नो यात्रामा दिगन्ताराले धेरै ठूला लगानीकर्ताबाट रकम जुटाएको छञ। यसले धेरै देशमा आफ्नो सेवा प्रदान गरिरहेको छ।
दिगन्ताराको कथा सन् २०१८ मा सुरु भएको थियोञ। त्यसपछि तीन साथीहरुले अन्तरिक्ष क्षेत्रका चुनौतीहरुको समाधान खोज्ने काममा लागे। अन्तरिक्ष भग्नावशेषको बढ्दो खतरालाई ध्यानमा राख्दै उनीहरुले अन्तरिक्षमा सुरक्षित सञ्चालन सुनिश्चित गर्ने प्रविधिको विकास गर्न थाले।
यो स्टार्टअपले कलारी क्यापिटलबाट २५ लाख लडरको प्रारम्भिक लगानी प्राप्त गरेको थियो। यसले दिगन्तरालाई अनुसन्धान र विकास टोलीलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्यो।
राहुल रावत, तनवीर अहमद र अनिरुद्ध शर्माको कम्पनीले अन्तरिक्षमा भइरहेका गतिविधिहरुको निगरानी गर्न साना उपग्रह र अन्य उपकरणहरु बनाउँछ। कम्पनीले सुरुमा आर्थिक संकटको सामना गर्यो। तीनै जनासँग पहिलो काम पूरा गर्न पैसा थिएन। रोजगारदाता कम्पनीले उनीहरुको विश्वसनीयता जाँच्न चाहेको थियो। यो काम पूरा गर्न राहुल र अनिरुद्धले आफ्नो कलेजको शुल्क खर्च गरे। यो शुल्क उनीहरुले ठेक्का पूरा गर्न आवश्यक पर्ने रकेटका पार्टपुर्जा खरिद गर्न प्रयोग गरे। उनीहरुले बनाएको कम्पोनेन्ट देखेर काम दिने कम्पनी निकै प्रभावित भयो। यसरी सुरु भयो दिगन्तरा रिसर्च एन्ड टेक्नोलोजी।
दिगन्ताराका यन्त्रहरु अन्तरिक्षमा घुम्ने साना उपग्रह हुन्। जानकारी संकलन गर्छन्। दिगन्तरा आफ्नो अनौठो दृष्टिकोणका लागि परिचित छन्ञ। तिनीहरुको उपग्रहहरुमा स्थापित सेन्सरहरुले १ सेन्टिमिटर जति साना वस्तुहरु पनि पत्ता लगाउन सक्छन्। यसले अन्तरिक्ष गतिविधिहरु नजिकबाट निगरानी गर्न सम्भव बनाउँछ।
जुन २०२२ मा दिगन्ताराले पिक एक्सभी पार्टनरहरुको नेतृत्वमा १ करोड डलरको सिरिज ए१ फन्डिङ राउन्ड बन्द गर्यो। यो फन्डिङ राउन्ड फेब्रुअरी २०२३ मा १.२ करोड डलरमा बन्द भएको थियो। यसमा आदित्य बिर्ला भेन्चर्स र सिडबीले थप २० लाख डलर योगदान गरेका छन्।
दिगन्तराले यसअघि नै सिंगापुर, बेलायत र अस्ट्रेलिया जस्ता देशहरुमा साझेदारी र ग्राहकहरुसँग आफ्नो नाम कमाएको छ। कम्पनीको सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि यसको आफ्नै सैन्य र रक्षा सुट हो। यसलाई स्ट्रार्स (स्पेस थ्रेट एसेसमेन्ट र रेस्पोन्स सुइट) भनेर चिनिन्छ। दिगन्ताराले अन्तरिक्ष क्षेत्रमा नवीनतालाई बढावा दिन आईएसआरओजस्ता प्रमुख संस्थाहरुसँग काम गरेको छ। स्टार्टअप इन्टेलिजेन्स प्लेटफर्म दि क्रेडिबलका अनुसार दिगन्ताराको मूल्य लगभग ५९० करोड रुपैयाँ छ। यसले दिगन्तराले भविष्यमा अन्तरिक्ष उद्योगमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्न तयार रहेको देखाउँछ।
