काठमाडौं । कुनै बेला विश्वकै सबैभन्दा स्थिर मानिने अमेरिकी राजनीतिमा पछिल्लो समय हिंसाको ज्वारभाटा उठेको छ।
गत सेप्टेम्बर १० मा युटाह भ्याली विश्वविद्यालयमा भएको एक कार्यक्रममा चर्चित रुढिवादी कार्यकर्ता चार्ली किर्कको हत्यापछि अमेरिकी सरकारले सुरक्षा व्यवस्थामा आमूल परिवर्तन गर्ने गरी तत्कालै कदम चालेको छ। ट्रम्प प्रशासनले सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीशसहित अन्य संघीय अधिकारीहरुको सुरक्षाका लागि कांग्रेससँग ५८ मिलियन डलरको आपत्कालीन बजेट माग गरेको छ।
बढ्दो धम्की र सुरक्षामाथि अभूतपूर्व चाप
अमेरिकी अधिकारीहरुले राजनीतिक हिंसामा भएको वृद्धिले सुरक्षामाथि अभूतपूर्व चाप परेको बताएका छन्। युएस क्यापिटल पुलिसका अनुसार सन् २०२४ मा सांसदहरुविरुद्ध ९ हजार धम्कीका घटना दर्ता भएका थिए भने सन् २०२५ को अन्त्यसम्ममा यो संख्या १४ हजार पुग्ने अनुमान गरिएको छ। यसले सुरक्षा निकायहरुलाई उच्च सतर्कतामा रहन बाध्य पारेको छ।
पछिल्लो १ वर्षमा सांसदहरुले सार्वजनिक कार्यक्रमहरु रद्द गर्न थालेका छन् र उनीहरुको घरको सुरक्षाका लागि थप प्रबन्ध मिलाइएको छ। सन् २०२५ को पहिलो ६ महिनामा मात्रै राजनीतिक रुपमा प्रेरित हिंसाका घटनाहरु अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा दोब्बरले वृद्धि भएको अध्ययनहरुले देखाउँछन्।
जटिल कारण र ‘विनाशकारी चक्र’को चेतावनी
राजनीतिक हिंसाको यो वृद्धि केवल एक घटनामात्र नभई सामाजिक, आर्थिक र प्राविधिक पक्षहरुको जटिल मिश्रणबाट आएको विज्ञहरुले बताएका छन्। विज्ञहरुका अनुसार आर्थिक असुरक्षा, सामाजिक असमानता र सामाजिक सञ्जालमा फैलाइने दुश्मनीपूर्ण वातावरणले यो चक्रलाई थप बढावा दिएको छ। चार्ली किर्कको हत्याले यो चक्रलाई थप बढाउन सक्ने र देशमा थप अशान्ति फैलिन सक्ने चेतावनी अनुसन्धानकर्ताहरुले दिएका छन्।
विशेषगरी अनियन्त्रित प्रविधि प्लेटफर्महरुद्वारा फैलाइने अनलाइन षड्यन्त्रका सिद्धान्तहरुले जनतालाई रेडिकल बनाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको मानिन्छ। यसलाई नियन्त्रण नगरी यो चक्र तोड्न नसकिने विज्ञहरुको निष्कर्ष छ।
राजनीतिक विभाजन र चुनौती
यस संकटलाई सम्बोधन गर्न दुवै पक्षका राजनीतिक नेताहरुले हिंसालाई सामान्यीकरण नगर्ने र सामूहिक रुपमा काम गर्ने आवश्यकतामा जोड दिएका छन्। तर, अमेरिकाको हालको ध्रुवीकृत राजनीतिक वातावरण र बन्दुक नियन्त्रण तथा प्रविधि नियमनजस्ता मुद्दाहरुमा देखिएको वैधानिक गतिरोधले प्रभावकारी समाधानमा ठूलो चुनौती खडा गरेको छ।
अमेरिकी सरकारले सुरक्षामा बढाएको लगानी र माग गरेको बजेटले देशको प्रजातन्त्र अहिले कति खतरनाक मोडमा छ भन्ने देखाउँछ। यो सुरक्षा संकटले अमेरिकी अधिकारीहरुको रक्षा गर्न र सार्वजनिक जीवनमा शिष्टता पुनस्र्थापित गर्नका लागि व्यापक रणनीतिहरुको तत्काल आवश्यकता रहेको औँल्याएको छ।
