काठमाडौं । आधुनिक इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरुको सबैभन्दा ठूलो समस्या लामो समयसम्म लाग्ने चार्ज हुन र ब्याट्रीको कम आयुलाई सम्बोधन गर्दै चिनियाँ वैज्ञानिकहरुले ब्याट्री प्रविधिमा एउटा प्रमुख आविष्कार गरेका छन्।
चीनका अनुसन्धानकर्ताहरुले ग्राफिनमा आधारित ब्याट्री विकास गरेका हुन्। जुन केवल ५ मिनेटमै पूर्ण रुपमा चार्ज हुन सक्छ र यसको आयु परम्परागत लिथियम आयन ब्याट्रीभन्दा चारगुणा बढी हुन्छ। यो प्रविधि स्मार्टफोन, ल्यापटप र विद्युतीय सवारीका लागि अत्यन्तै क्रान्तिकारी साबित हुनेछ।
के हो ग्राफिन प्रविधि र यसको विशेषता ?
यो अद्भुत सफलता ग्राफिन नामक पदार्थको अद्वितीय संरचनाका कारण सम्भव भएको हो।
ग्राफिनको संरचनाः यो कार्बनका परमाणुहरुको एक तहमात्र मिलेर बनेको हुन्छ। जुन मौरीको महको चाकाजस्तो जाली संरचनामा व्यवस्थित हुन्छ।
असाधारण चालकताः यस संरचनाले गर्दा इलेक्ट्रोनहरुलाई तामामा भन्दा १०० गुणा छिटो गतिमा यात्रा गर्न दिन्छ। यही तीव्र विद्युतीय चालकताका कारण ब्याट्रीलाई पूर्ण चार्ज हुन अत्यन्तै कम समय लाग्छ।
अतुलनीय सुरक्षाः लिथियम ब्याट्रीको विपरीत, ग्राफिनमा आधारित ब्याट्रीहरु ज्वलनशील हुँदैनन् र अत्यधिक तातो हुने वा विस्फोट हुने जोखिमबाट पूर्ण रुपमा मुक्त हुन्छन्। यसले पोर्टेबल उपकरणहरुको सुरक्षालाई धेरै बढाउँछ।
स्मार्टफोनका लागि क्रान्तिकारी फाइदा
यो नयाँ ग्राफिन प्रविधिले उपभोक्तालाई इलेक्ट्रोनिक्समा देखिएका मुख्य समस्याहरुलाई जरैदेखि परिवर्तन गर्ने सामथ्र्य राख्छ।
चार्जको समस्या अन्त्यः कल्पना गर्नुहोस्, अब तपाईंको स्मार्टफोन वा ट्याब्लेट केवल ५ मिनेटको विश्राममा पूर्ण रुपमा चार्ज हुनेछ। यो गतिले लामो चार्जको झन्झट सधैँका लागि समाप्त गरिदिनेछ।
दीर्घकालीन टिकाउपनः परीक्षणहरुले देखाएअनुसार, लिथियम ब्याट्रीहरु करिब ८०० पटक चार्ज गरिएपछि आफ्नो क्षमता गुमाउँदै जान्छन् भने ग्राफिन ब्याट्रीहरु ३ हजार ५०० पटकभन्दा बढी चक्रपछि पनि आफ्नो अधिकांश क्षमता कायम राख्छन्। यसको अर्थ अब प्रयोगकर्ताले वर्षौंसम्म ब्याट्रीको क्षमता घटेको चिन्ता लिनुपर्ने छैन।
उच्च ऊर्जा घनत्वः ग्राफिनले लिथियम ब्याट्रीभन्दा चारगुणासम्म बढी ऊर्जा घनत्व प्रदान गर्न सक्छ। यसले स्मार्टफोनलाई सानो आकारमा लामो समयसम्म टिकाइ राख्न मद्दत गर्छ।
उत्पादन र विश्व बजारमा प्रभाव
चिनियाँ उत्पादकहरुले यस प्रविधिलाई व्यावसायिक उत्पादनमा ल्याउन नेतृत्व गरिरहेका छन्। जीएसी समूह र सीएटीएलजस्ता ठूला कम्पनीहरुले यो नयाँ प्रविधियुक्त ब्याट्रीहरुलाई विद्युतीय सवारी र उपभोक्ता उपकरणहरुमा प्रयोग गर्नका लागि तीव्रताका साथ काम गरिरहेका छन्।
ऊर्जाविद्हरुका अनुसार चीनको यो आविष्कारले विश्वव्यापी विद्युतीय सवारी, ड्रोन र पोर्टेबल इलेक्ट्रोनिक्स को बजारलाई आगामी केही वर्षभित्रै पूर्ण रुपमा परिवर्तन गर्ने क्षमता राख्छ। यसले कडा प्रतिस्पर्धा र सस्तो उत्पादन लागत को कारण विश्वभरिका उपभोक्ताहरुले छिट्टै नै सुरक्षित र शक्तिशाली ब्याट्रीहरु प्रयोग गर्न पाउनेछन्।
