काठमाडौं । विश्वभर लाखौँ मानिसका लागि कपाल झर्ने समस्या सधैँ निराशाजनक हुने गर्छ। बजारमा रहेका औषधि र शल्यक्रियाहरुले कि त ढिलो काम गर्छन् कि त महँगो हुन्छन्। तर, अब क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालय लस एन्जलस (यूसीएलए) का वैज्ञानिकहरुले एउटा यस्तो क्रान्तिकारी समाधान पत्ता लगाएका छन्, जसले कपाल पुनस्र्थापनाको सम्पूर्ण प्रक्रियालाई नै बदल्न सक्छ।
यूसीएलएका अनुसन्धानकर्ताहरुको एक टोलीले एए४०५ नामक एउटा सानो अणु पहिचान गरेको छ। जसले निष्क्रिय भइसकेका कपालका जराहरुलाई सक्रिय बनाएर तुरुन्तै प्राकृतिक कपालको वृद्धि सुरु गराउन सक्छ।
कसरी काम गर्छ यो नयाँ औषधि ?
एए४०५ को सबैभन्दा रोमाञ्चक पक्ष भनेको यसको कार्यविधि हो। यो पुरानो उपचारहरुभन्दा फरक छ।
पुरानो उपचारको सीमाः मिनोक्सिडिल र फिनास्टेराइडजस्ता औषधिहरुले कि त हर्मोनलाई रोक्छन् कि त रगतको प्रवाह बढाएर कपाल झर्ने प्रक्रियालाई सुस्त पार्छन्।
नयाँ वैज्ञानिक चालः एए४०५ ले भने कपालको जरामा रहेको स्टेम सेललाई सिधै लक्षित गर्छ। वैज्ञानिकहरुले पत्ता लगाएका छन् कि कपाल नबढ्ने अवस्थामा यी सेलहरुको मेटाबोलिक (कोषको ऊर्जा) क्रियाकलाप सुस्त हुन्छ। एए४०५ ले यो मेटाबोलिक ‘स्विच’ लाई फेरि ‘अन’ गर्छ। जसले जराहरुलाई ‘सुतेको अवस्था’ बाट बाहिर निकालेर ‘वृद्धि हुने अवस्था’ मा धकेल्छ।
कपाल प्रत्यारोपण सर्जन डा. ग्यारी लिन्कोभजस्ता विज्ञहरुले यसको नयाँ कोशीय संयन्त्रलाई दशकौँपछि कपाल झर्ने समस्यामा आएको सबैभन्दा ठूलो फड्को मानेका छन्।
परीक्षणका उत्साहजनक नतिजा र व्यावसायिक पहल
एए४०५ को विकासमा संलग्न यूसीएलएका अनुसन्धानकर्ताहरु विलियम लोअरी, हेदर क्रिस्टोफक, र माइकल जंगले प्रारम्भिक अध्ययनको नतिजा देखेर आफूहरु चकित परेको बताएका छन्।
जनावरमा सफलताः मुसाहरुमा यसको प्रयोग गर्दा केही दिनभित्रै बलियो कपाल पुनः उम्रेको पाइएको थियो।
मानव परीक्षणः पेलेज फर्मास्युटिकल्सले सञ्चालन गरेको प्रारम्भिक चरणको मानव परीक्षणमा पनि सकारात्मक नतिजा आएको छ। एक रिपोर्टअनुसार एए४०५ प्रयोग गर्ने ३१% सहभागी पुरुषहरुमा ८ हप्ताभित्र २०% भन्दा बढी कपालको घनत्व बढेको पाइएको छ। जब कि प्लासेबो समूहमा कुनै सुधार देखिएन। यसले नयाँ कपाल उमार्ने बलियो संकेत दिएको छ।
कम्पनीले २०२६ सम्ममा ठूलो चरणको अध्ययन सुरु गर्ने लक्ष्य लिएको छ। जसले यो उपचारलाई बजारमा ल्याउने बाटो खोल्नेछ।
अन्तिम निर्णयमा हतार नगरौँ
एए४०५ को सम्भावित प्रभाव असाधारण छ। यसले करोडौँ मानिसका लागि महँगो शल्यक्रियाको विकल्प दिन सक्छ र आत्म–विश्वास बढाउन मद्दत गर्छ। यद्यपि, विज्ञानमा सन्तुलित दृष्टिकोण आवश्यक हुन्छ।
लामो समयको सुरक्षाः विशेषज्ञहरुले जोड दिँदै आएका छन् कि यो औषधि प्रयोगका लागि तयार हुनुअघि विभिन्न पृष्ठभूमिका र लामो अवधिको डाटा आवश्यक छ। यसको दीर्घकालीन सुरक्षा र प्रभावकारिता सुनिश्चित गर्न ठूलो परीक्षणको खाँचो छ।
हालको अवस्थाः एए४०५ अहिले बजारमा उपलब्ध छैन र यो पूर्ण रुपमा परीक्षणकै चरण मा छ।
जेहोस्, कपाल झर्ने समस्याको उपचार दशकौँसम्म ‘एकै ठाउँमा अडिएको’ जस्तो देखिएको थियो। अब एए४०५ जस्ता अणुहरुको उदयले प्रमाणित गर्छ कि विज्ञानले साँच्चिकै कपाल पुनस्र्थापनाको भविष्यलाई पुनः परिभाषित गर्दैछ। हामी सबै यसको आधिकारिक अनुमोदनको प्रतीक्षामा छौँ।
