काठमाडौं । पछिल्लो समय बेलायतले तोप फायरिङमा विशेषज्ञ सैनिकहरुको नयाँ रेजिमेन्ट निर्माण गरिरहेको छ। यसलाई बेलायतको परम्परागत पैदल सेनाको भूमिकामा ऐतिहासिक परिवर्तनका रुपमा हेरिएको छ।
यस एलिट फोर्समा पहिलेदेखि नै बेलायती सेनामा तैनाथ गोर्खा सैनिकलाई विशेष रुपमा समावेश गरिनेछ। यस्तो अवस्थामा रुससँगको शान्ति सम्झौतापछि गोर्खा सैनिकको यो रेजिमेन्ट युक्रेनमा तैनाथ हुने आशंका गरिएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरुमा समाचार प्रकाशित भएको छ। गोर्खा सैनिक परम्परागत रुपमा नेपालसँग सम्बन्धित छन्। यस्तो अवस्थामा बेलायतले युक्रेनमा गोर्खा सैनिक पठाएमा नेपालले आपत्ति जनाउन सक्ने अनुमान गरिएको छ।
भर्खरैको एक्सप्रेस रिपोर्टका अनुसार बेलायती रक्षामन्त्री जोन हेलीले अनुमोदन गरेको रेजिमेन्टमा प्रारम्भिक रुपमा शाही रेजिमेन्ट अफ आर्टिलरीको भागका रुपमा उच्चस्तरको निगरानीमा विशेषज्ञ ५०० कुलीन नेपाली सैनिकहरु समावेश हुनेछन्। यो विकास बेलायती सेनाका प्रमुख जनरल सर रोली वाकरले यस वर्षको अन्त्यमा युक्रेनमा सम्भावित तैनाथीका लागि बेलायती सेनाको तयारीको मूल्यांकन गरिरहँदा आएको हो। यो मिसन यस क्षेत्रलाई सुरक्षित र स्थिर बनाउन फराकिलो बहुराष्ट्रिय प्रयासको हिस्सा हुनेछ।
गोर्खा आर्टिलरी युनिटको गठन बेलायतको रोयल आर्टिलरीलाई भर्ना गर्न तत्काल आवश्यकताअनुरुप छ। जसमा ७०० सैनिकको कमी छ। आफ्नो लडाइँ कौशलका लागि प्रसिद्ध गोर्खा सैनिकहरु परम्परागत रुपमा बेलायतको पैदल सेनासँग सम्बन्धित छन्। अब ठूलो परिवर्तनमा ब्रिटिस सेनाले नयाँ गोर्खा आर्टिलरी रेजिमेन्ट खडा गर्दैछ।
रिपोर्टअनुसार रेजिमेन्टका लागि प्रारम्भमा ५०० गोर्खा भर्ती गरिनेछ र ४ हजार १२७ बलियो गोर्खा ब्रिगेडको बृहत् विस्तारको हिस्साका रुपमा थप हुने अपेक्षा गरिएको छ। नयाँ गोर्खा सैनिकहरुले खुफिया, निगरानी, लक्षित सूचना संकलन र टोही (आईएसटीएआर) भूमिका निर्वाह गर्नेछन्। यो रेजिमेन्ट जभिलिनजस्ता सतहबाट हावामा मार हान्ने क्षेप्यास्त्र प्रणालीले सुसज्जित हुनेछ। बेलायती सेना अहिले आर्टिलरी बन्दुक र गोलाबारुदको अभावबाट ग्रसित छ। यसको मुख्य कारण युक्रेनलाई ठूलो मात्रामा हतियारको आपूर्ति हो। एएस९० हावित्जरको अभावमा रोयल आर्टिलरी जर्मनी–युके डिजाइन गरिएको आरसीएच १५५ ह्विलेड आर्टिलरी प्रणालीका लागि पर्खिरहेको छ। यसको डेलिभरी यस वर्षको अन्त्यमा तय गरिएको छ।
बेलायती सेनाका प्रमुख जनरल सर रोली वाकरले हाल यस वर्षको अन्त्यमा युक्रेनमा हुने सम्भावित बहुराष्ट्रिय शान्ति स्थापनाका लागि बेलायतको तयारीको मूल्यांकन गरिरहेका छन्। यसैबीच युरोपेली सैन्य नेताहरु मंगलबार पेरिसमा भेला हुन लागेको ‘फोर्स निर्माण’ पहलको रणनीति बनाउन लडाइका लागि तयार इकाइहरु जम्मा गर्ने लक्ष्य राखिएको छ। यो प्रयासले गति लिइरहेको छ। २० राष्ट्रहरुले यस योजनालाई पहिले नै समर्थन गरिसकेका छन्। युद्धपछि युक्रेनलाई स्थिर गर्न बढ्दो अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबद्धतालाई प्रतिविम्बित गर्दछ।
बेलायती सेनाले आजकाल गहिरो अस्तित्वको चुनौती सामना गरिरहेको छ। सेनामा भर्ती ऐतिहासिक तहमा झरेको छ। जनवरी २०२४ मा ब्रिटिस सेनामा सक्रिय कर्मचारीको संख्या ७५ हजार ९८३ मा झरेको छ। यो नेपोलियन युद्धपछि सबैभन्दा कम हो। यस कारण ब्रिटिस सेना परिचालन तयारी कायम राख्न संघर्ष गरिरहेको छ। बेलायती सेनाले गत वर्षमात्र ६ हजार ७२० सिपाही भर्ती गरेको थियो। जुन १० हजार ४५० को लक्ष्यको ६३% मात्र हो।