काठमाडौं । मनिव्याक पोलिसीमा आकर्षण देखिन छाडेको छ । कुनै समय मनि व्याक पोलिसीबाटै टार्गेट पुरा गर्ने बीमा कम्पनीहरु अहिले मनि व्याक पोलिसीलाई खासै ध्यान दिदैनन् । अधिकाम्स बीमा कम्पनीहरुको मनिव्याक पोलिसी नोक्सानमा छन् ।
मनिव्याक पोलिसी बीमाको सिद्धान्त विपरित मानिन्छ । तर बीमा कम्पनीहरुले बीमितलाई आकर्षण गर्न मनि व्याक पोलिसी बिक्री गर्ने गरेको पाइन्छ । पहिलो पटक प्रिमियम भुक्तानी गरे पछि दोस्रो वर्षदेखि निश्चित रकम फिर्ता पाइने र थोरै रकम थपे पछि नविकरण हुने भएकाले पनि बीमितहरुले यसलाई रोज्ने गरेका थिए ।
तर कम्पनीलाई यस्तो पोलिसीबाट फाइदा हुँदैन । कम्पनीलाई फाइदा नहुने वित्तीकै बीमितले पाउने बोनसदर एकदमै न्युन हुन्छ । जति कम बोनसदर हुन्छ त्यसबाट बीमितले पाउने प्रतिफल पनि कम हुन्छ । भोलिका दिनमा बीमा गरेर दोब्बर हुन्छ भन्ने आशामा बीमा गरेकाहरुका लागि यसले सबैभन्दा नराम्रो सन्देश प्रवाह गर्छ । कतिपय अवस्थामा पोलिसी परिपक्व पश्चात बीमाङ्क रकम बराबर पनि दाबी पाउन मुस्किल छ ।
विगत एक वर्षको अवधिमा बीमा कम्पनीहरुबाट जारि भएको मनिव्याक पोलिसीको अनुपात हेर्यो भने घट्दो क्रममा छ । गएको बैशाख महिनाको तुलनामा यस वर्षमा मनिव्याक पोलिसीमा २ प्रतिशतले गिरावट देखिन्छ ।
चालु आर्थिक वर्षको बैशाख महिनासम्ममा जीवन बीमा कम्पनीहरुले ४३ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क आर्जन गरेका छन् । गत वर्षको यहि अवधिमा ४४ अर्ब ४७ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क आर्जन गरेका थिए । कम्पनीले बैशाख महिनासम्ममा १३ खर्ब ८८ अर्ब रुपैयाँ बीमा शुल्क बर्जन गरेका छन् । जसमा मनि व्याक पोलिसीको हिस्सा ३.१२ प्रतिशत रहेको छ ।
पोलिसीमा चरम घाटा हुँदा पनि कम्पनीहरुले मनि व्याक पोलिसी बिक्री गर्न भने छाडेका छैनन् । गत वैशाख महिनादेखि यस वर्षको बैशाख महिनाको अवधिमा हरेक महिनामा मनि व्याकको पोलिसी ३ प्रतिशत भन्दा माथि नै छ । अनुपातमा माथि देखिए पनि बृद्धिदर भने कम छ ।
पोलिसी नै लस हुँदा पनि बीमा प्राधिकरणले कम्पनीहरुलाई खासै निर्देशन दिन सकेको छैन । प्राधिकरणका अनुसार बीमा पोलिसी स्वीकृतिका क्रममा गराएको एक्चुरियल मूल्याङ्कन अनुसारको प्राइसिङमा खासै गडवडी छैन । तर कम्पनीहरुले दिने अभिकर्ता कमिशन तथा इन्सेन्टिभका कारण यो पोलिसीमा नोक्सानी देखिएको प्राधिकरणको भनाइ छ ।
प्राइसिङका क्रममा तय गरिएका मानकहरु व्यवहारिक रुपमा नमिल्न सक्छन् । एकदमै थोरै मार्जिनमा पोलिसी प्राइसिङ हुने भएकाले पनि यसमा समस्या देखिएको हो । बीमितहरुले पनि नबुझी यस्तो पोलिसी खरिद गर्दा पछुताउने गरेका छन् ।
तर जोखिम मात्रै बहन गर्ने हिसावले यस्तो पोलिसी खरिद गर्ने धेरै छन् । आफु सँगै धेरै पैसा नहुने तर करको छुट लिन चाहनेले भने यस्तो पोलिसी खरिद गर्ने गरेका छन् ।
