काठमाडौँ चैत्र ०९। नेपालमा विमाको व्यवासायिकता फराकिलो बन्दै गएको छ । बिमा क्षेत्रमा नेपालको अभ्यासलाई हेर्ने हो भने पुरुषको तुलनामा महिला बढि सक्रिय देखिन्छ । विभिन्न कारणले वैदेशिक रोजगारीका लागि पुरुषको बढि संख्यामा विदेशीन्छ । महिला गृहयणी भएर बस्दछन । त्यसैले पनि विमा गर्नेको संख्यामा पुरुषको भन्दा महिलाको बढि भएको विमा समितिको भनाई छ । विमा समितिको तथ्याङक अनुसार सहज अनुमान गर्न सकिन्छ कि महिला नै बिमा क्षेत्रमा बढि संम्लग्न छ भनेर । पछिल्लो समयमा महिलाले विमा मात्र गरेर किस्ता बुझाएर बसेनन । उनीहरु आफ्नो आर्थिक स्तरलाई पनि मजवुत बनाउन तर्फ उन्नमुख भएको देखिन्छ ।
पछिल्लो समय महिलाले बीमा मार्फत नै आफ्नो आर्थिक स्तरलाई दरिलो बनाउदै गएका छन् । महिलाहरुले बीमा योजना खरीद गरि सोही मार्फन नै वित्तिय सम्बन्धी बिभिन्न कार्यहरु गर्र्दै आएको पाइन्छ । जसको एक उदाहरण हुन भक्तपुरको बालकोटी कि राखी राजभण्डारी । उनले सफ्टवयर कम्पनीमा काम गर्छिन् । यसै क्रममा ८ वर्ष पहिला उनले आफ्नो साथी मार्फत जीवन बीमा योजना खरीद गरिन । लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीको उक्त योजनाको अवधि २० वर्षे थियो । १ लाख बीमांक रकम रहेको सो योजनामा उनले बार्षिक प्रिमियम ६ हजार बुझाउँदै आएको छिन् । वार्षिक प्रिमियम बुझाउन उनले मासिक ५ सय मात्र जम्मा गरे पुग्थ्यो । यसरी वार्षिक रूपमा रकम बुझाउँदै जाँदा उनको ४८ हजार भन्दा बढी रकम जम्मा भएछ । केही समय पहिला उनलाई अर्को एउटा व्यवसाय सञ्चालन गर्न लगानीको आवश्यकता प¥यो । त्यतिबेला उनले आफूले जम्मा गरेको रकमको ९० प्रतिशत रकम कम्पनीबाटै ऋण लिई नयाँ व्यवसायमा लगानी गरिन ।
विशेषगरी घरमा आवश्यक सामग्रीको किनमेल महिलाले नै गर्छन् । त्यसैले, उनीहरूले घरखर्चबाट बचेको रकम बचत गर्न पनि जीवन बीमा योजना उपयुक्त हुन सक्छ । बीमा योजना आफ्नोे क्षमताअनुसार गर्न सकिन्छ । यसरी थोरैथोरै रकम जम्मा गरेर बीमा योजना खरीद गरेको अवस्थामा भविष्यमा आर्थिक समस्या आइपर्दा महिलाले पुरुषकै मुख ताक्नुपर्दैन । जस्तै– छोराछोरी पढाउन, उनीहरूको विवाह÷व्रतबन्ध गर्न, बिरामी वा दुर्घटना हुँदा औषधी उपचारलगायतमा यसरी बचत गरिएको रकम खर्च गर्न सकिन्छ । जसले गर्दा बीमा योजना महिलाको लागि आर्थिक समृद्धीको आधार हुने बीमा विज्ञहरु बताउछन् ।
कामकाजी महिलाका लागि बीमा योजना खरीद गर्नु त्यति कठिन पनि छैन । विभिन्न सौदन्र्य सामग्रीमा गरिने खर्च बीमामा लगानी गर्नु उपयोगी हुने बीमाविज्ञ रवीन्द्र घिमिरेले बताए । ग्रामीण भेगका महिला जीवन बीमा योजनाप्रति अनभिज्ञ छन् । त्यसैले, उनीहरू यसप्रति सचेत हुन सकेका छैनन् । तर, शहरी क्षेत्रका कामकाजी महिलासमेत बीमा योजनाका विषयमा अनभिज्ञ देखिने गरेको उनले बताए ।
महिलाहरू बचतभन्दा पनि सौन्दर्य सामग्रीमै बढी खर्च गर्छन् । टेलिभिजनमा प्रसारण हुने टेलिसिरियलको नक्कल गर्दै सौन्दर्य प्रसाधन खरीद गर्न उनीहरूको प्रतिस्पर्धा नै हुने गरेको पाइन्छ । यस्ता विविध सामग्रीमा गरिएको लगानीको प्रतिफल कहिल्यै आउँदैन । तर, बीमा योजनामा गरिएको लगानीले भविष्यमा महत्वपूर्ण प्रतिफल दिने बीमा विज्ञहरुको भनाई छ ।
