काठमाडौं । जलविद्युत आयोजनाका लागि परम्परागत सम्पत्ती बीमा नभएर पुनर्स्थापना बीमा अनिवार्य लागू गर्न विज्ञहरुले सुझाएका छन् । सम्पत्ती बीमाको बीमाशुल्क तुलनात्मकरुपमा सस्तो भएपनि नोक्सानी हुँदा दाबी नै नलाग्ने वा नगण्य मात्र दाबी पाइने समस्या भएकाले जलविद्युत प्रवर्द्धकले सस्तो भन्दा पनि सही बीमा योजना रोज्नु बुद्धिमानी हुने विज्ञले सुझाएका हुन् ।
जलविद्युत प्रवर्द्धकको संस्था इप्पान र पुनर्बीमा दलाल एवन रिइन्स्योरेन्सले शुक्रबार संयुक्तरुपमा आयोजना गरेको जलविद्युत बीमा सम्बन्धी अन्तरकृयामा एवन रिइन्स्योरेन्स ब्रोकरका निमित्त प्रमुख कार्यकारी अधिकृत नरेश श्रेष्ठले बीमाशुल्कवापत भुक्तानी गर्नुपर्ने रकम पुनर्स्थापना बीमाको तुलनामा परम्परागत सम्पत्ती बीमामा सस्तो भएपनि दाबी परेको अवस्थामा जलविद्युत कम्पनीलाई ठूलो आर्थिक नोक्सानी हुने तथ्य पेश गरेका हुन् ।
एवन रिइन्स्योरेन्स ब्रोकरले पेश गरेको उदाहरणमा परम्परागत बीमालेखमा १ अर्ब लगानीको जलविद्युत परियोजनाको ५० प्रतिशत ह्रासकट्टी गणना गरेर बीमाङ्क जम्मा ५० करोड रुपैयाँ कायम हुने र वार्षिक १० लाख रुपैयाँ बीमाशुल्क भुक्तानी गर्नुपर्ने अवस्थाको उदाहरण पेश गरिएको थियो । २० करोड रुपैयाँ अनुमानित क्षतिको आधारमा बीमा दाबीवापत प्राप्त हुने रकम गणना गर्दा परम्परागत सम्पत्ती बीमाबाट जलविद्युत आयोजनाले २० करोड क्षतिमा जम्मा ६ करोड ५० लाख रुपैयाँ दाबी प्राप्त गर्ने जनाइएको छ। यसैगरी पुनर्स्थापना बीमालेखमा १ अर्बकै बीमाङ्क कायम रहने भएपनि परम्परागत बीमाको तुलनामा दोब्बर बीमाशुल्क भुक्तानी गर्नुपर्ने उल्लेख गरिएको छ। पुनर्स्थापना बीमामा २० लाख रुपैयाँ बीमाशुल्क भुक्तानी गर्नुपरे पनि २० करोड बराबरको नोक्सानीमा १९ करोड रुपैयाँ दाबी योग्य हुने उदाहरण प्रस्तुत गरिएको थियो ।
