काठमाडौं । विश्वका दुई तिहाइभन्दा बढी व्यवसायीहरुले जेनेरेटिभ एआई जोखिमहरु स्पष्ट रुपमा समावेश गर्ने बीमा पोलिसीहरुका लागि १० प्रतिशत बढी प्रिमियम तिर्न इच्छुक देखिएका छन्।
जेनेभा एसोसिएसनको प्रतिवेदनअनुसार हालै गरिएको सर्भेमा ९० प्रतिशतभन्दा बढी उत्तरदाताले विशेष रुपमा एआई वा जेनेरेटिभ एआई खतराहरुका लागि बीमा कभरेज चाहेका छन्। जेनेरेटिभ एआईको द्रुत अपनाउनेले व्यवसायीहरुलाई बढ्दो परिचालन, नैतिक र साइबर सुरक्षा जोखिमहरुको सामना गर्दै नयाँ प्रकारका बीमा खोज्न प्रेरित गरिरहेको छ।
प्रतिवेदनले कम्पनीहरुले ग्राहक सेवा, उत्पादन विकास र आन्तरिक सञ्चालनमा जेनेरेटिभ एआईलाई द्रुत रुपमा एकीकृत गरिरहेको उजागर गरेको छ। यद्यपि, यसले दोषपूर्ण एआई आउटपुट, पक्षपाती सिफारिस, बौद्धिक सम्पत्ति उल्लंघन र साइबर खतराहरु (विशेषगरी जब एआई प्रणालीहरुले गलत वा प्रतिलिपि अधिकार सामग्री उत्पन्न गर्छन्) जस्ता नयाँ जोखिम सिर्जना गरेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
जेनेरेटिभ एआईको वाचाका बाबजुद धेरै कम्पनीहरुले प्रतिभा अभाव, खराब डेटा गुणस्तर र आन्तरिक प्रतिरोधजस्ता कार्यान्वयन चुनौतीहरुको सामना गरिरहेका छन्। ‘सबै बजारमा साइबर सुरक्षा शीर्ष चिन्ताको विषय हो’, सर्भेमा सहभागी आधाभन्दा बढी उत्तरदाताले भनेका छन्।
अन्य प्रमुख जोखिमहरुमा तेस्रो पक्ष दायित्व र सञ्चालन अवरोध समावेश छन्। प्रतिष्ठा क्षतिलाई कम स्थानमा राखिएको छ। यद्यपि विज्ञहरुले यसले दीर्घकालीन प्रभाव पार्न सक्ने चेतावनी दिएका छन्।
विशेष गरी प्रविधि र वित्तीय क्षेत्रका मध्यम र ठूला कम्पनीहरुमा बीमाको माग उच्च रहेको छ। पहिले एआईसँग सम्बन्धित घाटा वा उच्च जोखिमस्तर भएका कम्पनीहरुले सबैभन्दा बढी चासो देखाएका छन्। जसले प्रतिकूल छनोटको जोखिम बढाएको छ।
बीमा कम्पनीहरुका लागि सामान्य एआई जोखिमहरुको अन्डरराइटिङले नयाँ चुनौतीहरु प्रस्तुत गरेको छ। प्रतिवेदनमा कम्पनीहरुले एआई जोखिमहरु कसरी व्यवस्थापन गर्छन् भनेर प्रमाणित गर्न गाह्रो भएको उल्लेख छ। ‘यसले सम्भावित जानकारीको अनियमितता निम्त्याउन सक्छ’, प्रतिवेदनमा भनिएको छ।
फलस्वरुप बीमा कम्पनीहरुले कभरेज सीमित गर्न सक्छन् वा साइबर बीमाको प्रारम्भिक चरणहरु जस्तै सावधानीपूर्वक मूल्य निर्धारण अपनाउन सक्छन्। प्रतिक्रियामा बीमा कम्पनीहरुले सामान्य एआईसँग सम्बन्धित घाटाहरु समावेश गर्न साइबर र दायित्व पोलिसीहरु समायोजन गरिरहेका छन्। केही कम्पनीहरुले अन्ण्डरराइटिङ र दाबी प्रक्रियाहरु सुधार गर्न प्यारामेट्रिक ट्रिगरहरु र ड्यु–डिलिजेन्स प्रोटोकलहरु परीक्षण गरिरहेका छन्।
केही कम्पनीहरुले स्ट्यान्डअलोन एआई बीमा समाधानहरु पनि विकास गरिरहेका छन्। जसले एकल बीमा पोलिसीअन्तर्गत धेरै कभरेजहरु संयोजन गर्दछ। यद्यपि यो बजार अझै नयाँ छ।
प्रतिवेदनमा बीमा कम्पनीहरुलाई जेन एआई जोखिम सीमाहरु परिभाषित गरेर, मोड्युलर बीमा पोलिसी विस्तारहरु पाइलट गरेर र जोखिम मूल्यांकन ढाँचाहरु सहविकास गर्न प्रविधि प्रदायकहरु र नियामकहरुसँग नजिकबाट काम गरेर प्रारम्भिक कदम चाल्न आग्रह गरिएको छ।
जेनेभा एसोसिएसनले चीन, फ्रान्स, जर्मनी, जापान, बेलायत र अमेरिकामा ६०० कर्पोरेट बीमा निर्णयकर्ताहरुको सर्वेक्षण गरी एआई–सम्बन्धित बीमाका लागि व्यापार जागरुकता र मागको मूल्यांकन गरेको थियो। ‘जेन एआई व्यापक रुपमा अपनाइँदैछ तर उत्साह क्षेत्रअनुसार फरक हुन्छ’, प्रतिवेदनमा भनिएको छ, ‘चीन र अमेरिकाका व्यवसायीहरुले उनीहरुको उन्नत डिजिटल परिपक्वतालाई प्रतिविम्बित गर्दै विश्वास र कथित उपयोगिताको उच्चतम स्तर रिपोर्ट गरेका छन्।’
