काठमाडौं । ‘बेलगाम घोडा’ वाक्यांशको शाब्दिक अर्थ होल्टर बिना घोडा दौडनु हो। यो अनियन्त्रित अवस्थालाई वर्णन गर्न प्रयोग गरिन्छ। यो त्यस्तो अवस्था हुनुपर्छ, जहाँ कुनै नियन्त्रण छैन । के बंगलादेशमा बीमा उद्योग लगामको बिना घोडाजस्तै दौडिरहेको छ वा लगामको केबल कमजोर छ ?
बीमा विकास र नियामक प्राधिकरण (आईडीआरए)का अनुसार हाल देशमा ३२ बीमा कम्पनी जोखिममा रहेको छ। आईडीआरएको तथ्यांकअनुसार १५ जीवन बीमा कम्पनी र १७ निर्जीवन बीमा कम्पनी उच्च जोखिममा छन्। केवल ६ जीवन बीमा कम्पनी स्थिर छन्।
उच्च जोखिम कम्पनीहरुले सामना गरिरहेको संकट अझै समाधान भएको छैन। यद्यपि, जोखिममा रहेका कम्पनीहरुले आफ्ना समस्याहरुको समाधान खोज्न सक्छन्। हाल ४५ प्रतिशत जीवन बीमा र लगभग ४७ प्रतिशत निर्जीवन बीमा दाबीहरु अझै समाधान हुन बाँकी छन्।
बंगलादेशमा सन् २०२४ सम्ममा १३ लाख ग्राहकका लागि ४४१.४ अर्ब टाका (स्थानीय मुद्रा) जीवन बीमा दाबीबराबर बाँकी छ। यसबाहेक पछिल्लो १४ वर्षमा ५४ लाख बीमालेख रद्द गरिएका छन्। हाल सक्रिय बीमालेखको संख्या ७१ लाख छ।
कुल घरेलु उत्पादनमा बीमा क्षेत्रको योगदान वर्षौंदेखि घट्दै गएको छ। बीमा कभरेज बढ्दै जाने अनुमान गरिए पनि यो वास्तवमा घट्दै गएको छ।
सन् २०१० मा बंगलादेशमा कुल घरेलु उत्पादनमा बीमा क्षेत्रको योगदान ०.९४ प्रतिशत थियो। साथै, सन् २०२३ को स्तरबाट आएको गिरावट ०.४१ प्रतिशत थियो। सन् २०२४ मा यो अझ बढी हुनेछ।
बंगलादेशको बीमा उद्योग बेलगाम घोडामा सवारजस्तै छ। आईडीआरएले उच्च जोखिम भएका कम्पनीहरुका लागि संकट अझै समाधान भएको छैन भनी जनाए पनि यी उच्च जोखिम भएका कम्पनीहरुले अझै पनि नयाँ बीमालेखहरु कसरी बेचिरहेका छन्? के उच्च जोखिम भएका कम्पनीहरुका लागि नयाँ बीमालेखहरु बेच्नु आत्मघाती निर्णय हो ? यस्ता निर्णयहरुले पहिले नै समस्याग्रस्त बीमा उद्योगलाई स्थायी पतनको जोखिममा पार्छ।
अन्तमा बीमा उद्योगको बेलगाम घोडालाई अवरोधहरुबाट जोगाउनुपर्छ। ग्राहकले निक्षेप सुरक्षित गर्नुपर्छ। नयाँ र अवस्थित कानुनहरुको उचित कार्यान्वयनमार्फत बीमा उद्योगलाई सुरक्षित गर्नुपर्छ। –शिपोन भुइया/इन्स्योरेन्स न्युज बीडी
