काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्नो देशलाई ऋणको जालबाट बाहिर निकाल्न विभिन्न रणनीति अपनाइरहेका छन्। उनले विश्वभरका देशहरुमा ट्यारिफ लगाएका छन्। तर, यसको विपरीत प्रभाव परेको देखिन्छ।
यस वर्ष अहिलेसम्म अमेरिकामा ४४६ ठूला कम्पनी टाट पल्टिएका छन्। यो सन् २०२० मा कोरोना अवधिको तथ्यांकभन्दा १२ प्रतिशत बढी हो।
गत जुलाईमा मात्र अमेरिकामा ७१ ठूला कम्पनी टाट पल्टिएका छन्। जुन जुलाई सन् २०२० पछि एक महिनामा टाट पल्टिएका कम्पनीहरुको सबैभन्दा ठूलो संख्या हो।
ट्रम्पले अप्रिलमा विदेशी सामानमा १० प्रतिशत ट्यारिफ लगाए। संयोगवश यही महिनादेखि अमेरिकामा टाट पल्टिएका कम्पनीहरुको संख्या बढ्दै गएको छ।
सन् २०२५ को पहिलो ६ महिनामा ३७१ ठूला अमेरिकी कम्पनीहरु टाट पल्टिएका छन्। जुनमा ६३ कम्पनीहरुले टाट पल्टिएको आवेदन दिएका छन्। यस वर्ष टाट पल्टिएका कम्पनीहरुमा सन् १९९० र २००० को दशकका धेरै लोकप्रिय ब्रान्ड समावेश छन्। यसमा फरएभर २१, जोआन्स, राइट एड, पार्टी सिटी र क्लेरिज समावेश छन्।
अमेरिकामा स्मलक्याप कम्पनीहरु सबैभन्दा बढी प्रभावित भएका छन्। सन् २०२४ को अन्त्यमा घाटामा चलिरहेका रसेल २००० कम्पनीको संख्या ४३ प्रतिशत पुगेको छ। जुन सन् २०२० पछिको सबैभन्दा उच्च हो। यो संख्या सन् २००८ को संकटको समयमा ४१ प्रतिशत थियो।
त्यसपछि ट्रम्पको ट्यारिफ वार सुरु भयो। धेरै परिवर्तनका बाबजुद अमेरिकामा ट्यारिफ अझै पनि धेरै उच्च छ। अमेरिकाको प्रभावकारी ट्यारिफ १७.३ प्रतिशत छ। जुन सन् १९३५ पछिको उच्चतम हो।
यस वर्ष औद्योगिक क्षेत्रका ७० कम्पनी टाट पल्टिएका छन्। जब कि कन्ज्युमर डिस्क्रेसनरी सेक्टका ६१ कम्पनी बन्द गरिएका छन्। स्वास्थ्य सेवा क्षेत्रका ३२ कम्पनी, कन्ज्युमर स्टेपलबाट २२, आईटीबाट २१, वित्तीयबाट १३, घरजग्गाबाट ११, सञ्चार सेवाबाट ११, सामग्रीबाट ७, उपयोगिता र ऊर्जा क्षेत्रबाट ४ कम्पनीहरु यस वर्ष टाट पल्टिएका छन्। यी क्षेत्रका कम्पनीहरुले ट्यारिफको अधिकतम प्रभावको सामना गरिरहेका छन्।
ट्यारिफका कारण अमेरिकामा मुद्रास्फीति र बेरोजगारी बढ्ने जोखिम पनि छ। जुलाईमा ११ प्रतिशत साना कम्पनीले आफ्नो बिक्री धेरै कमजोर भएको बताए। यो अमेरिकामा बेरोजगारीको एउटा महत्वपूर्ण सूचक हो। अमेरिकाका साना कम्पनीले ६.२३ करोड मानिसलाई रोजगारी दिएका छन्। जुन जनसंख्याको ४५.९ प्रतिशत हो।
अमेरिकामा २० देखि २४ वर्ष उमेर समूहका युवामा बेरोजगारी पछिल्लो ३ महिनामा औसतमा ८.१ प्रतिशत रहेको छ। जुन ४ वर्षयताकै उच्च हो। यो सन् २००८ को स्तरमा छ।
लागत घटाउन कम्पनीहरुले एआईको सहारा लिइरहेका छन् र प्रवेशस्तरमा जागिर कटौती गरिरहेका छन्। यसका साथै मुद्रास्फीतिले पनि फेरि टाउको उठाउन थालेको छ। पीपीआई मुद्रास्फीति ०.९ प्रतिशतले बढेको छ। जुन सन् २०२२ पछिको उच्चतम हो।
कोर सीपीआई मुद्रास्फीति पनि ३ प्रतिशतभन्दा माथि पुगेको छ। यसले फेडरल रिजर्भलाई ब्याजदर घटाउन गाह्रो बनाएको छ। यद्यपि, ट्रम्पले निरन्तर यो माग गरिरहेका छन्। सेप्टेम्बरमा ब्याजदर २५ बीपीएसले घटाउन सकिने विश्वास गरिन्छ।
