कृषि बिमा खरिद गर्ने सबै कृषकले अब अनिवार्य दुर्घटना बिमा गर्नुपर्ने भएको छ । कृषि बिमा योजना खरिद गर्ने कृषकका लागि बिमा समितिले दुर्घटना बिमा अनिवार्य गर्ने तयारी गरेको हो ।
यो प्रावधान २०७५ वैशाख १ देखि लागू गर्ने बिमा समितिको तयारी छ । कृषि बिमा योजनासँगै थपिएको यो सुविधामा कृषकको २ लाख रुपैयाँसम्मको दुर्घटना बिमा हुने समितिका कार्यकारी निर्देशक श्रीमान् कार्कीले बताए । ‘कृृषकलाई थप सुविधा होस् भनी हामीले यो बिमा अनिवार्य गरेका हौँ । न्यून शुल्क भुक्तानी गरेर कृषकले यो सुविधा लिन सक्नेछन्,’ उनले भने, ‘यो योजना निर्माण प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको छ । सम्भवतः आगामी वैशाखदेखि लागू गर्नेछौँ ।’
५० रुपैयाँमा दुर्घटना बिमा
१ वर्षभन्दा कम अवधिको कृषि बिमा गर्ने कृषकले दुर्घटना बिमाका लागि बिमांक रकमको शून्य दशमलव २५ प्रतिशत मात्र भुक्तानी गर्नुपर्छ । यो भनेको एकजना कृषकले दुर्घटना बिमा गर्दा ५० रुपैयाँ शुल्क भुक्तानी गर्नुपर्छ । त्यस्तै, १ वर्षभन्दा बढी अवधिको कृषि बिमा गर्ने कृषकले बिमांक रकमको शून्य दशमलव ५० प्रतिशत बिमाशुल्क भुक्तानी गर्नुपर्ने हुन्छ । त्यसका लागि कृषकले सय रुपैयाँ भुक्तानी गरी उक्त सुविधा लिन सक्छन् । उक्त योजनाअनुसार कुनै पनि दुर्घटनाका कारण कृषकको मृत्यु भएमा कम्पनीले दाबी भुक्तानी गर्नेछ ।
अनुदान छैन दुर्घटना बिमामा
कृषकलाई कृषि बिमामा आकर्षण गर्न सरकारले अनुदानको व्यवस्था गरेको छ । बिमा सञ्चालनको सुरुवातमा सरकारले ५० प्रतिशत अनुदान दिए पनि हाल भने ७५ प्रतिशत अनुदान वितरण गर्दैै आएको छ । तर, कृषक दुर्घटना बिमामा भने अनुदानको व्यवस्था गरिएको छैन । यस बिमामा न्यूनतम बिमाशुल्क राखिएकाले पनि अनुदानको व्यवस्था नगरिएको हो । तर, कृषि बिमा गर्ने कृषकले दुर्घटना बिमा अनिवार्य रूपमा गर्नुपर्नेछ ।
सवा ५ अर्बको कृषि बिमा
निर्जीवन बिमा कम्पनीहरूले चालू आव ०७४/७५ को माघ महिनासम्म ५ अर्ब ११ करोड रुपैयाँबराबरको कृषि बिमा गरेका छन् । उक्त अवधिमा कम्पनीहरूले २२ करोड ३४ लाख रुपैयाँ बिमाशुल्क संकलन गरेका छन् भने दाबीबापत १ करोड ६९ लाख रुपैयाँ भुक्तानी गरेका छन् ।
(मुना कुँवर/नयाँ पत्रिका काठमाडौं)
