काठमाडौं । अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ)ले अक्टोबर १४ मा पाकिस्तानको अर्थतन्त्रमा सुधार आएको भन्दै १.२ अर्ब डलरबराबरको वित्तीय सहयोग प्रदान गर्न कर्मचारी–स्तरको सम्झौता गरेको छ। यो सम्झौता पाकिस्तानको आर्थिक स्थायित्वको दिशामा एक महत्वपूर्ण कदम हो।
केही वर्षअघि चरम आर्थिक संकटमा परेको पाकिस्तानको अर्थतन्त्रले यो सम्झौतापछि बलियो स्थायित्व प्राप्त गरेको छ। आईएमएफको सहयोगपछि बजारमा विश्वास फर्किएको छ। यसको प्रमाण बाह्य वित्तीय भण्डार मजबुत हुनु र सरकारी ऋणको जोखिम कम हुनुले देखाउँछ।
यसअघि ३८ प्रतिशतसम्म पुगेको मुद्रास्फीति सन् २०२५ को अप्रिलमा ०.३ प्रतिशतको ६ दशकयताकै सबैभन्दा न्यून विन्दुमा झरेको छ। यसलाई नियन्त्रण गर्न पाकिस्तानको केन्द्रीय बैंकले सन् २०२४।२५ मा ब्याजदर घटाएको थियो। जसले आर्थिक गतिविधि बढाउन मद्दत गर्यो।
पाकिस्तानले १४ वर्षपछि पहिलोपटक चालु खाता बचत हासिल गरेको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा फर्किने तयारी
आईएमएफको यो सहमतिले पाकिस्तानलाई लामो समयको अन्तरालपछि अन्तर्राष्ट्रिय पुँजी बजारमा फर्किन सहयोग पुग्नेछ। वित्तमन्त्री मोहम्मद औरंगजेबका अनुसार पाकिस्तानले सन् २०२५ को अन्त्यअघि चिनियाँ युआनमा आधारित आफ्नो पहिलो हरित बन्ड जारी गर्ने तयारी गरेको छ। यसका साथै सरकारले युरो, अमेरिकी डलर र इस्लामिक सुकुक बन्डसहित १ अर्ब डलरबराबरको अन्तर्राष्ट्रिय बन्ड जारी गर्ने योजना बनाएको छ।
आन्तरिक लगानीकर्ताको विश्वास बढेसँगै पाकिस्तान स्टक एक्सचेन्जमा उत्साहजनक वृद्धि भएको छ। सन् २०२५ को सुरुतिर केएसई–१०० परिसूचक १२२००० बिन्दुभन्दा माथि पुगेको थियो, जुन यस वर्ष विश्वकै उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने शेयर बजारहरुमध्ये एक हो।
चुनौतीहरु अझै बाँकी
सकारात्मक संकेतहरुका बाबजुद पाकिस्तानका अगाडि केही गम्भीर चुनौतीहरु बाँकी छन्। सन् २०२५ मा आएको विनाशकारी बाढीले कृषिलगायतका क्षेत्रमा ठूलो क्षति पुर्याएको छ। जसले तत्कालको आर्थिक वृद्धिदरको अनुमानलाई असर गर्नेछ।
पाकिस्तानको सार्वजनिक ऋणको बोझ अझै पनि उच्च छ। सरकारले निवृत्तिभरण सुधारहरुमार्फत यसको वित्तीय स्थायित्वलाई सम्बोधन गर्न आवश्यक संरचनात्मक सुधारहरुमा निरन्तरता दिनुपर्नेछ।
समग्रमा आईएमएफको सहयोग र सुधारको दिशामा सरकारको प्रतिबद्धताले पाकिस्तानको अर्थतन्त्रलाई स्थायित्व र पुनरुत्थान को बाटोमा डोर्याएको छ।
