काठमाडौं । ह्वाट्सएप विश्वव्यापी रुपमा लोकप्रिय इन्स्ट्यान्ट मेसेजिङ प्लेटफर्म हो। प्रयोगकर्ताले यस प्लेटफर्ममा धेरै फिचर पाउँछन् तर ती सुविधाका लागि कुनै शुल्क तिर्नुपर्दैन। अर्थात्, प्रयोगकर्ताले निःशुल्क सेवा पाउँछन्। यस्तो अवस्थामा प्रयोगकर्ताले कहिल्यै सोचेका छन् कि निःशुल्क सेवा दिने ह्वाट्सएपले कसरी पैसा कमाउँछ ?
सन् २००९ मा ह्वाट्सएप सुरु भएको थियो। सुरुदेखि नै यो एप धेरैजसो प्रयोगकर्ताका लागि निःशुल्क थियो। यद्यपि, केही समयका लागि कम्पनीले सदस्यता योजना प्रस्तुत गर्यो। यसअन्तर्गत कम्पनीले वर्षभरि १ डलर लिइरहेको थियो। यद्यपि, जब फेसबुकले ह्वाट्सएप प्राप्त गर्यो तब यो शुल्क हटाइयो।
यदि आम्दानीको कुरा गर्ने हो भने ह्वाट्सएपले प्रयोगकर्ताबाट कुनै प्रत्यक्ष शुल्क लिँदैन। अर्थात्, ह्वाट्सएपका सबै सेवा निःशुल्क छन्। प्रयोगकर्ताले यसका लागि कुनै शुल्क तिर्नु पर्दैन। यद्यपि, यसको मतलब यो होइन कि कम्पनीले पैसा कमाउँदैन। मेटाले धेरै तरिकाले ह्वाट्सएपमार्फत पैसा कमाउँछ।
कम्पनीहरुले ह्वाट्सएप बिजनेस एपीआई प्रयोग गर्न शुल्क तिर्नुपर्छ। यस शुल्कको बदलामा कम्पनीहरुले कर्मचारीहरुसँग कुराकानी गर्न सक्छन्। ठूला व्यवसायहरुले एपीआई प्रयोग गर्दा विशेषगरी मार्केटिङ, ग्राहक सेवा र अटोमेटेड म्यासेजका लागि प्रतिम्यासेज शुल्क तिर्नुपर्छ।
ह्वाट्सएप भुक्तानी सेवा केही देशहरुमा उपलब्ध छ। ह्वाट्सएपले भारत, ब्राजिलजस्ता देशमा भुक्तानी सेवा प्रदान गर्दछ। हाल, कम्पनीले भारतमा यूपीआईमा आधारित सेवा प्रदान गर्दछ। यसले व्यवसाय र प्रयोगकर्ताबीचको लेनदेनलाई सजिलो बनाउँछ। हाल यसका लागि कुनै शुल्क लाग्दैन तर भविष्यमा कम्पनीले यसबाट आम्दानी उत्पन्न गर्न सक्छ।
यद्यपि, अहिले ह्वाट्सएपमा विज्ञापनहरु प्रत्यक्ष रुपमा देखिँदैनन् तर मेटाको आम्दानीको ठूलो हिस्सा विज्ञापनहरु हुन्। कम्पनीले फेसबुकमा विज्ञापनहरुलाई ह्वाट्सएप सेवासँग जडान गर्ने अवसर दिन्छ। अर्थात्, फेसबुकमा देखा पर्ने विज्ञापनहरुमा क्लिक गरेर उपभोक्ता ह्वाट्सएपमा ब्रान्डसँग सिधै जडान गर्न सक्छन्।
ह्वाट्सएप बिजनेस एप साना व्यवसायीहरुका लागि निःशुल्क छ। तर, भविष्यमा प्रिमियम सुविधाहरुको लागि शुल्क लाग्न सक्छ। आम्दानी बढाउन मद्दत गर्न ह्वाट्सएप डेटा मेटाको विज्ञापन नेटवर्क (फेसबुक, इन्स्टाग्राम) सँग एकीकृत हुन्छ।