काठमाडाैं । बीमा अवधि पुरा नहुँदै बीमांककाे निश्चित रकमहरू किस्ता किस्तामा बीमितले भुक्तानी पाउने सुविधा भएकाे बीमालेख अग्रिम भुक्तानी बीमा हाे । यस्ताे बीमालेखमा बीमाकाे अवधि पुरा नहुँदै पनि बीमा कम्पनीले निश्चित अवधि पुरा भएपछि बीमांककाे आधारमा केही रकम अग्रिम भुक्तानी दिन मञ्जुर भएकाे हुन्छ।
नेपालमा बीमा अवधि शुरु भएकाे १ वर्ष, ३ वर्ष, ४ वर्ष र ५ वर्ष पुरा भएपछि बीमांककाे निश्चित प्रतिशत रकम बीमितले भुक्तानी पाउने सुविधा भएका बीमालेखहरू प्रचलनमा छन् । यस्ताे विशेषतायुक्त अग्रिम भुक्तानी सावधिक जीवन बीमालेखहरू अधिकांश जीवन बीमा कम्पनीहरूले बिक्री गरिरहेका छन् । यस्ताे बीमालेख अन्तर्गत बीमा अवधिभर निश्चित वर्षकाे अन्तरालमा बीमांककाे निश्चित प्रतिशत रकम भुक्तानी गरि सकेपछि बीमा अवधि पुरा भएपछि अग्रिमरूपमा भुक्तानी गरिएकाे रकम कट्टा गरेर बाँकी रहने बीमांक रकम र बीमा अवधिभरकाे बाेनश रकम बीमितले एकमुष्ठ भुक्तानी पाउँछन् ।
अग्रिम भुक्तानी बीमालेखका केही फाइदाहरु छन्ः
आयकाे सुनिश्चितताः
अग्रिमरुपमा प्राप्त हुने नियमित भुक्तानीहरूले आयको स्थिर प्रवाह सुनिश्चित गर्न मद्दत गर्न सक्छ। यस्ताे सुविधा सेवानिवृत्ति वा अन्य दीर्घकालीन लक्ष्यहरूको लागि बचत गर्ने व्यक्तिहरूको लागि उपयोगी हुन सक्छ।
कर सहुलियतः
तपाईंको व्यक्तिगत परिस्थितिहरूमा निर्भर गर्दै, अग्रिम भुक्तानी बीमालेखमा गरिएका अग्रिम भुक्तानीवापतकाे रकममा केही कर सहुलियत हुनसक्छ।
बीमा सुरक्षा:
अग्रिम भुक्तानी सावधिकले जीवन बीमा सुरक्षा पनि प्रदान गर्दछ, त्यसैले तपाईंको मृत्युमा तपाईंका प्रियजनलाई आर्थिक रूपमा सुरक्षित गरिनेछ।
यद्यपि, अग्रिम भुक्तानी सावधिक बीमालेखमा कमजोरीहरू पनि छन् ।
न्यून मृत्यु लाभ:
अग्रिम भुक्तानी सावधिक जीवन बीमामा मृत्यु लाभ सामान्यतया परम्परागत जीवन बीमालेख भन्दा थाेरै हुन्छ। किनभने अग्रिमरुपमा भुक्तानी भइसकेका बीमांककाे अंश मृत्यु लाभ भुक्तानीकाे क्रममा कट्टा गरेर बाँकी रकम मात्र भुक्तानी गरिन्छ।
उच्च बीमाशुल्क:
अग्रिम भुक्तानी सावधिकको बीमाशुल्क सामान्यतया परम्परागत जीवन बीमालेखकाे भन्दा बढी हुन्छ। यो किनभने बीमा कम्पनीले बीमितलाई नियमित भुक्तानी गर्दा आफूसँग बाँकी रहने बीमाशुल्क रकम र त्यसवापतकाे प्रतिफलकाे तुलनामा बढी जोखिम लिइरहेको हुन्छ।
न्यून बाेनश दरः
अग्रिम भुक्तानी सावधिकको बीमाशुल्कबाट प्राप्त रकम बीमितलाई अग्रिम भुक्तानी गर्नका लागी प्रयाेग हुने भएकाले बीमा कम्पनीसँग याे बीमाबाट हुने बचत रकम थाेरै हुन्छ । थाेरै बचतवापतकाे रकम लगानी गर्दा प्राप्त हुने प्रतिफल पनि बीमा कम्पनीसँग थाेरै हुन्छ । थाेरै प्रतिफलबाट बीमितलाई बाेनशवापतकाे रकम भुक्तानी गर्दा बाेनश रकम पनि अन्य बीमालेखकाे तुलनामा थाेरै हुनजान्छ । उदहारणका लागी जीवन बीमा कम्पनीहरुले घाेषणा गरेकाे वार्षिक अग्रिम भुक्तानी जीवन बीमालेखमा कायम गरिएकाे बाेनश दर अन्य बीमालेखभन्दा थाेरै छ।
समग्रमा, अग्रिम भुक्तानी बीमालेख आम्दानी र सुरक्षा दुबै प्रदान गर्ने जीवन बीमाकाे खाेजीमा रहेका व्यक्तिहरूको लागि राम्रो विकल्प हुन सक्छ। यद्यपि, तपाईंले अग्रिम भुक्तानी बीमालेख खरिद गर्नु अघि आफ्नो व्यक्तिगत आवश्यकता र परिस्थितिलाई ध्यानपूर्वक विचार गर्नु महत्त्वपूर्ण छ।
अग्रिम भुक्तानी सावधिक बीमालेख राेज्नु अघि विचार गर्नुपर्ने केही पक्षहरू यी हुन्ः
तपाईको उमेर:
तपाईको उमेर बढ्दै जाँदा अग्रिम भुक्तानी बीमालेखकाे बीमाशुल्क पनि महँगिंदै जान्छ। त्यसैले तपाईले जति जवानीमा बीमा गर्नु हुन्छ, बीमाशुल्क रकम पनि उत्तिक्कै सस्ताे पर्नजान्छ।
तपाईंको स्वास्थ्य:
यदि तपाईंलाई कुनै दीर्घ राेग वा अन्य कुनै जटिल स्वास्थ्य समस्या छ भने, तपाईं अग्रिम भुक्तानी जीवन बीमाकाे लागि योग्य नहुन सक्नुहुन्छ।
तपाईंको वित्तीय लक्ष्यहरू:
तपाईं बीमाबाट प्राप्त हुने अग्रिम भुक्तानीवातकाे रकम कुन प्रयाेजनमा ल्याउन चाहनुहुन्छ ?
तपाईंको बजेट:
तपाई बीमाशुल्कवापत कति रकम भुक्तानी गर्न सक्नुहुन्छ? एकपटक तपाईंले यी पक्षहरूकाे सम्बन्धमा राम्ररी विचार गरिसकेपछि, तपाईंले आफ्नो र आफ्नाे परिवारजनका लागी सही बीमालेख राेज्ने निर्णय लिन सहज हुनेछ।
