कृषि बीमामा किसानहरुको आकर्षण बढ्दै गएको देखिन्छ । सरकारले कृषि बीमा अन्तर्गत किसानहरुलाई ७५ प्रतिशत अनुदानको व्यवस्था गरेको छ । पछिल्लो समय बीमा समितिको तथ्याङक हेर्ने हो भने कृषि बीमामा बीमितहरुको आकर्षण बढ्दै गएको देखिन्छ । बीमा समितिको तथ्याङक अनुसार आर्थिक बर्ष साउनदेखि बैशाख मसान्तसम्ममा बीमांक रकममा ५८ प्रतिशत , बीमाशूल्क आर्जनमा ६५ प्रतिशत र कृषि अनुदानमा ६५ प्रतिशत वृद्धि आएको देखिन्छ ।
Source : Beema samiti
बीमांक रकममा ५८ प्रतिशतले वृद्धि
आर्थिक बर्षकोे श्रावण देखि बैशाखमसान्तसम्ममा बीमा समितिको तथ्याङक अनुसार कृषि बीमा अन्तर्गत १६ अर्ब २८ करोड ७७ लाख रुपैयाँ बीमाशूल्क आर्जन गरेको छ । कम्पनीले गत बर्ष सोही अवधीमा १० अर्ब २८ करोड ८४ लाख बीमाशूल्क आर्जन गरेको थियो । गत बर्ष आधारमा हेर्ने हो भने कृषि बीमामा ५ अर्ब ९९ करोड २ लाखले बीमांक रकम बढेको छ , भने बीमांक रकममा ५८ प्रतिशतले वृद्धि आएको छ ।
बीमाशूल्क आर्जनमा ६५ प्रतिशतले वृद्धि
आर्थिक बर्षकोे श्रावण देखि बैशाख मसान्तसम्मको तथ्याङक अनुसार कृषि बीमा अन्तगर्त बीमा कम्पनीहरुले ७३ करोड १ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमाशूल्क आर्जन गरेको छ । कम्पनीले गत आर्थिक बर्षको सोही अवधीमा ४४ करोड १८ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा शूल्क आर्जन गरेको थियो । बीमा समितिको तथ्याङक अनुसार २८ करोड ८२ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमाशूल्क वृद्धि भएको देखिन्छ, भने कम्पनीको बीमाशूल्क आर्जन ६५ प्रतिशतले वृद्धि आएको छ ।
कृषि अनुदानमा ६५ प्रतिशतले वृद्धि
आर्थिक बर्षकोे श्रावण देखि बैशाख मसान्तसम्मको तथ्याङक अनुसार ५४ करोड ७५ लाख रुपैयाँ अनुदानमा खर्चेको छ । गत बर्षको सोही अवधिमा कम्पनीले ३३ करोड १३ लाख १५ हजार रुपैयाँ बराबरको कृषि बीमा अन्तर्गत बीमा अनुदान खर्चेको थियो । गत बर्षको आधारमा हेर्ने हो भने कृषि बीमा अन्गर्तको अनुदानमा ६५ प्रतिशतले वृद्धि आएको छ ।
कृषि बीमामा बजेट विनियोजन बढ्दै
कृषि बिमा कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको पहिलो आव २०७०/७१ मा भने सरकारले १३ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेको थियो । दोस्रो बर्ष आव २०७१/७२ मा भने सरकारले जम्मा ६ करोड रकम विनियोजन गरेको थियो । उक्त बर्ष भने कृषि बिमा व्यापक रुपले बढ्यो । विनियोजित रकम अपुग भए पछि सरकारले ५ करोड रुपैयाँ थप गरेको थियो । त्यस्तै, आव २०७२/७३ को लागि सरकारले १२ करोड विनियोजन गरेको थियो । आर्थिक बर्ष २०७२/७३ पनि रकम अपुग भएपछि सरकारले ६ करोड रुपैयाँ थप गरेको थियो ।
बीमामा बीमीतहरुलाई जति समेट्न सक्नुपर्ने हो, त्यति समेट्न नसकेको विज्ञहरु बताँउछन् । कृषि बीमामा नोक्सानीहरूको क्षतिपूर्ति पाउन कृषि बीमा गर्न जरुरी छ । नेपाली कृषिमा आधुनिकीकरण तथा व्यावसायीकरणको विकास गर्न यस क्षेत्रमा व्याप्त जोखिम व्यवस्थापन गर्नु अपरिहार्य देखिन्छ । किसानहरु बर्षिनै खेतीपातीबाट हुने जोखिमको भार आफै उठाउँदै आईरहेको छ । मनसुनमा आधारित खेती हुने भएको कारण किसानहरुले सोचेको जस्तो प्रतिफल हासिल गर्न सकिरहेको अवस्था देखिदैन ।