गत आर्थिक बर्षको असार मसान्त सम्ममा जीवन बीमा कम्पनीहरुको लगानी करिब पौने दुई खर्ब पुगेको छ । नेपालमा सञ्चालित १८ जीवन बीमा कम्पनीमध्ये १७ जीवन बीमा कम्पनीको लगानी १ खर्ब ७७ अर्ब ८१ करोड ४६ लााख ५३ हजार रुपैयाँ पुगेको हो । गत जेठ महिनासम्ममा कम्पनीहरुको लगानी १ खर्ब ७२ अर्ब ३४ करोड ६१ लााख २२ हजार रुपैयाँ रहेको थियो ।
जीवन बीमा कम्पनीहरुले प्राप्त गरेको बीमाशुल्क विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गर्दै आएका छन् । यसरी गरिएको लगानीबाट प्राप्त मुनाफाबाट नै कम्पनीहरुले वीमितलाई बोनश र लगानीकर्तालाई लाभांश वितरण गर्दै आएका छन् । कम्पनीहरुलाई लगानी गर्नका लागी बीमा समितिले निश्चित क्षेत्र पनि तोकि दिएको छ ।
समितिको तथ्यांक अनुसार नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीले सबैभन्दा धेरै लगानी गरेको छ गत आवको अन्त्यसम्ममा कम्पनीले ५७ अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ लगानी गरेको छ । त्यसैगरी नेशनल लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीले २० अर्ब ९३ करोड र लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पोरेशनले ३६ अर्ब ७० करोड रुपैयाँ लगानी गरेको छ ।
यस्तो छ व्यवस्था
समितिको निर्देशनअनुसार जीवन बीमा कम्पनीहरूले नेपाल सरकार र नेपाल राष्ट्र बैंकको ऋणपत्र वा नेपाल सरकारको जमानत प्राप्त ऋणपत्रमा अनिवार्य रूपमा लगानी गर्नुपर्नेछ । उक्त क्षेत्रमा कम्पनीहरूले जुनसुकै अवस्थामा पनि कुल लगानी रकमको २५ प्रतिशत नघट्ने गरी ‘क’ वर्गमा लगानी गरिएको हुनुपर्ने समितिको व्यवस्था रहेको छ । त्यस्तै, निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूले आफ्नो कुल लगानीको २० प्रतिशत लगानी गर्नुपर्नेछ ।
वाणिज्य बैंकको मुद्दती निक्षेप तथा अल्पकालीन लगानीमा भने कम्पनीहरूले कुल लगानी रकमको ३५ प्रतिशत नघट्ने गरी लगानी गरेको हुनुपर्नेछ । विकास बैंकको मुद्दती निक्षेप कुल लगानी रकमको १५ प्रतिशत नबढ्ने गरी लगानी गर्न सकिनेछ ।
नागरिक लगानी कोषको एकांकी नागरिक लगानी योजना वा सामूहिक लगानी कोषमा ५ प्रतिशत नबढ्ने गरी लगानी गर्न सकिनेछ । उत्पादनशील वा राष्ट्रिय महत्वका क्षेत्र (जलविद्युत्, स्वास्थ्य, शिक्षा, पर्यटन र कृषि) मा कुल लगानी रकमको ५ प्रतिशत नबढ्ने गरी लगानी गर्न सकिनेछ । त्यस्तै, जीवन बीमा कम्पनीले भने इन्भेस्टमेन्ट कम्पनीको सेयरमा २ प्रतिशत नबढ्ने गरी लगानी गर्न सक्नेछन् ।
गत असार सम्मको कम्पनीहरुको लगानी विवरण
