काठमाडौ: नेपालमा भर्खरै संचालनमा आएका नयाँ बीमा कम्पनीमा बीमा समितिका कर्मचारीका आफन्तहरुले भरिएका छन् । समितिले नेपालमा बीमाको पहुँच बढाउँन नयाँ कम्पनीहरुलाई संचालन अनुमति दिएपछि कर्मचारीलाई आफना नातेदार भर्ती गराउँने बाटो खुलेको हो ।
नेपालमा हाल ३९ वटा बीमा कम्पनी संचालनमा छन् । १२ वटा कम्पनी गत बर्ष देखि मात्रै संचालन आएका हुन् । महालक्ष्मी लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनी पनि संचालनको तयारीमा छ । योसँगै नेपालमा बीमा कम्पनीको संख्या ४० पुग्नेछ । नयाँ खुलेको बीमा कम्पनीहरुले बीमा पहुँच नबढाए पनि समितिका कर्मचारीलाई आफन्तलाई भने राम्रो रोजगार प्रदान गरेका छन् । अहिलेका नयाँ कम्पनीमा ५० प्रतिशत भन्दा बढी नातेदारले नै भरिएको एक वीमकले बताए । “आधा समितिका नातेदार, आधा संचालकका नातेदार छन् , अनि दक्ष जनशक्तिले कसरी मौका पाउँछन्,” उनले भने ।
अधिकांश समितिका कर्मचारीले बीमा कम्पनीमा आफना श्रीमती, छोरोछोरी, भाई, भतिजा भतिजि, देखि लिएर भान्जा भान्जीलाई पनि जागिर खुवाएका छन् । समितिका माथिल्लो तह देखि ड्राईभरले समेत कम्पनीका आफन्तलाई जागिर खुवाएका छन् । कम्पनीको सामान्य पदको लागी समेत माथिल्ला तहबाट नै फोन आउने गरेको कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृतहरुले बताए ।
जागिर खुवाउँन कै लागी नयाँ कम्पनी दर्ता गर्नमा कर्मचारीहरु पनि उत्साहित भएको समितिका एक अधिकारीले बताए । “बास्तबमा कम्पनी खोल्न दिनु उपयुक्त यियो वा थिएन भन्ने बिषयमा कसैलाई सरोकार छैन । तर, नयाँ कम्पनीमा आएमा छोरा, छोरीको जागिर भने सुरक्षित हुने भएपनि उनीहरु पछि तातेका हुन्,” उनले भने ।
कम्पनीमा जागिर खाने समितिका कर्मचारीका नातेदारले कतिपय कम्पनीको नीति नियम नमान्ने गरेको कम्पनीका कर्मचारीको गुनासो छ । त्यस्तै, आफन्तले जागिर खाएको कम्पनी प्रति समितिका कर्मचारी सधै वफादार हुने भएकाले अनुगमनको काम नियमसंगत नभएको एक अधिकारीले बताए । फलस्वरुप समिति कम्पनी प्रति भन्दा पनि कम्पनी समिति प्रति हावी भएको देखिएको छ ।
यदि समितिले नेपालको बीमा क्षेत्रलाई बलियो बनाउने हो भने संस्थागत सुशासनमा नै आफना परिवारलाई कम्पनीमा जागिर खुवाउँन नपाउँने व्यवस्था गर्नुपर्ने एक वीमकले बताए । अन्यथा समितिले कहिल्यै पनि कम्पनीहरुलाई राम्रोसँग नियमन गर्न सक्दैन ।