काठमाडौं । बंगलादेशको अन्तर्राष्ट्रिय अपराध न्यायाधिकरण (आईसीटी)ले पूर्वप्रधानमन्त्री शेख हसिनालाई मानवताविरुद्धको अपराधमा दोषी ठहराउँदै मृत्युदण्डको सजाय सुनाएको छ। उनलाई तीनवटा मुद्दामा दोषी ठहराइएको छ। आईसीटीले भनेको छ, ‘हामीले तीनवटै मुद्दामा समान मृत्युदण्ड दिने निर्णय गरेका छौँ।’
शेख हसिनालाई यी ३ मुद्दामा मृत्युदण्डको सजाय
- निहत्था प्रदर्शनकारीलाई मार्ने आदेश।
- उत्तेजना ।
- अत्याचार रोक्न असफलता।
अदालतले भनेको छ, ‘शेख हसिनाले प्रदर्शनकारीविरुद्ध ड्रोन, हेलिकप्टर र खतरनाक हतियार प्रयोग गर्ने आदेश दिँदा उनको आदेश लागू भएको थियो। शेख हसिनाले मानिसहरूलाई उक्साएकी थिइन्। उनले मानिसहरुलाई उक्साएकी थिइन् र निवारक तथा दण्डात्मक उपाय लिन असफल भएकी थिइन्।’
आईसीटीका अनुसार शेख हसिनाले ड्रोन र हेलिकप्टर प्रयोग गरेर मानवताविरुद्ध अपराध गरेकी थिइन्। अदालतले पूर्वगृहमन्त्री असदुज्जमान खान कमललाई भड्काएको आरोपमा दोषी ठहर गरेको छ। अदालतले पूर्वगृहमन्त्री र प्रहरी नेतृत्वले अत्याचार रोक्न असफल भएको जनाएको छ।
शेख हसिना सर्वोच्च कमाण्डर थिइन्। यो स्पष्ट छ कि शेख हसिनाको गृहमन्त्री र प्रहरी प्रमुखमाथि उच्च नियन्त्रण थियो। प्रदर्शनकारीमाथि हुने अत्याचार रोक्न उपायहरु अपनाउनु उनको जिम्मेवारी थियो।
गृहमन्त्रीको प्रहरी प्रमुखमाथि सर्वोच्च कमाण्ड थियो र उनीहरुलाई अत्याचार गर्नबाट रोक्ने जिम्मेवारी उनको थियो।
आईसीटीले गत वर्ष जुलाईमा भएको कथित विरोध प्रदर्शनको सम्बन्धमा ३ व्यक्तिमाथि मुद्दा चलाएको थियो। यसमा पूर्वप्रधानमन्त्री शेख हसिना, पूर्वगृहमन्त्री असदुज्जमान खान कमल र पूर्वप्रहरी प्रमुख चौधरी अब्दुल्लाह अल मामुन समावेश छन्।
आईसीटीले न्यायाधीश मोहम्मद गुलाम मुर्तजा मजुमदारको नेतृत्वमा आफ्नो फैसला सुनाएको हो। यस मुद्दामा असदुज्जमान फरार छन् भने मामुन हिरासतमा छन्। उनले आफ्नो अपराध स्वीकार गरेका छन्। मामुन पनि सरकारी साक्षी बनेका छन्।
शेख हसिना अगस्ट २०२५ मा बंगलादेश छोडेदेखि भारतमा बस्दै आएकी छन्। उनले यी सबै आरोपलाई अस्वीकार गरेकी छन्।
गत वर्ष जुलाई १५ देखि अगस्ट १५ सम्म विद्यार्थी नेतृत्वको विरोध प्रदर्शन भएको थियो। एक महिना लामो आन्दोलनमा १ हजार ४०० जना मारिएका थिए।
