काठमाडौं । हिन्द महासागरमा अफ्रिकाको पूर्वी तटमा अवस्थित टापु राष्ट्र माडागास्करमा अब हिंसात्मक जेनजी युवाको विरोध प्रदर्शनहरु भइरहेका छन्।
एसोसिएटेड प्रेसका अनुसारएक विशेष सैन्य इकाइले त्यहाँको सरकारविरुद्ध मोर्चा सम्हालेको छ। यो विद्रोहलाई सम्भावित कू मानिएको छ। जसले गर्दा माडागास्करका राष्ट्रपति एन्ड्री राजोएलिना देश छोडेर भाग्न बाध्य भएका छन्। यो विकास युवा आन्दोलन (जेनजी माडागास्कर) द्वारा तीन हप्ताको विरोध प्रदर्शनपछि आएको हो।
माडागास्करको औसत उमेर २० वर्षमुनि छ र यसको लगभग ३ करोड जनसंख्याको तीन चौथाइ गरिबीको रेखामुनि बस्छन्। विश्व बैंकका अनुसार स्वतन्त्रता सन् १९६० देखि २०२० सम्म देशको प्रतिव्यक्ति जीडीपी ४५ प्रतिशतले घटेको छ।
राष्ट्रपति कार्यालयले सोमबार साँझ राष्ट्रलाई सम्बोधन गर्ने घोषणा गरेको थियो। तर सैनिकहरुले राज्य प्रसारकमा आक्रमण गरेपछि यसलाई स्थगित गरिएको थियो। विपक्षी नेता सिटेनी रान्ड्रियानासोलोनियाकोले भने कि रिपोर्टअनुसार राजोएलिना आइतबार फ्रान्सेली सैन्य विमानमार्फत देशबाट भागे। यद्यपि, राष्ट्रपति कार्यालयले उनको हालको स्थिति पुष्टि गरेको छैन।
सन् २००९ मा राजोएलिनालाई सत्तामा आउन मद्दत गर्ने क्यापस्याट भनेर चिनिने विशेष सैन्य इकाइले सबै सशस्त्र सेनाको नियन्त्रण लिएको दाबी गर्छ। क्यापस्याट कमाण्डर कर्नल माइकल रान्ड्रियानिरिनाले झडपका क्रममा एक सिपाहीको मृत्यु भयो तर कू गर्न अस्वीकार गरे। उनले भने, ‘सेनाले जनताको आवाजलाई जबाफ दियो।’
पानी र बिजुलीको अभावलाई लिएर सेप्टेम्बर २५ मा विरोध प्रदर्शन सुरु भयो। जेनजी युवाहरुले आन्दोलनलाई ‘जेनजी मेडागास्कर’ भनेर नामकरण गरेका छन्। आन्दोलन विस्तारै भ्रष्टाचार र असमानताविरुद्धको राष्ट्रव्यापी प्रदर्शनमा परिणत भयो।
संयुक्त राष्ट्र संघका अनुसार अहिलेसम्म कम्तीमा २२ जना मारिएका छन्। यद्यपि त्यहाँको सरकारले यो तथ्यांकलाई अस्वीकार गरेको छ।
माडागास्करको पूर्व उपनिवेशवादी फ्रान्सले राष्ट्रपतिलाई हटाउने रिपोर्टमा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गर्यो। अमेरिकी दूतावासले अस्थिर परिस्थितिको बीचमा आफ्ना नागरिकहरुलाई घरमै बस्न सल्लाह दियो। अफ्रिकी संघले सेना र सर्वसाधारणलाई शान्त रहन र कुनै पनि हिंसाबाट बच्न आह्वान गरेको छ।
