काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको ट्यारिफ नीतिले विश्वभर हलचल मच्चाएको छ। यसबीच ट्यारिफको प्रभाव अमेरिकामा पनि देखिएको छ।
एकातिर ट्यारिफ युद्धको बीचमा अमेरिकी शेयर बजारमा ठूलो गिरावट आएको छ भने अब यसको प्रभाव अमेरिकी अर्थतन्त्रमा पनि देखिन थालेको छ। हो, तीन वर्षमा पहिलोपटक अमेरिकी अर्थतन्त्रमा गिरावट आएको छ। मार्च त्रैमासिकमा अमेरिकाको आर्थिक वृद्धिदर ०.३ प्रतिशतले घटेको छ।
बुधबारको कारोबारका क्रममा यसको प्रभाव डाउ जोन्सदेखि नास्ड्याकसम्म देखिएको थियो। यससँगै मन्दीको डर पनि गहिरो भएको छ।
ट्रम्पको ट्यारिफ युद्धको प्रभाव
र्च त्रैमासिकमा अमेरिकी अर्थतन्त्र (अमेरिकाको जीडीपी) मा ठूलो धक्का लागेको छ। राष्ट्रपति ट्रम्पले सुरु गरेको ट्यारिफ युद्धको बीचमा अर्थतन्त्रमा ०.३ प्रतिशतको गिरावट आएको छ। सन् २०२४ को चौथो त्रैमासिकको सुरुमा अमेरिकी अर्थतन्त्र २.४% को दरले बढेको थियो। ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालको सुरुआतसँगै पारस्परिक ट्यारिफका कारण सुरु भएको व्यापार युद्धको बीचमा यो अमेरिकाको लागि ठूलो धक्का हो। यस ट्यारिफ युद्धमा दुई ठूला आर्थिक शक्तिहरु अमेरिका–चीन बीचको व्यापार युद्ध चरम सीमामा रहेको छ र यसले विश्वव्यापी अनिश्चितता बढाएको छ।
न्युयोर्क टाइम्सको रिपोर्टअनुसार अमेरिकी जीडीपीमा गिरावट आउनुको सबैभन्दा ठूलो कारण आयातमा भएको ठूलो वृद्धि हो। यसमा विज्ञहरुलाई उद्धृत गर्दै भनिएको छ कि ट्यारिफ युद्धको बीचमा अमेरिकी कम्पनीहरुले ठूलो मात्रामा आयात गरेका छन् र यसले जीडीपीको तथ्यांकमा गिरावट आएको छ। यसैबीच एडीबीको एक प्रतिवेदनले अर्थतन्त्रमा मन्दी आएको संकेत गरेको छ।
के यो मन्दीको संकेत हो ?
ट्रम्प ट्यारिफ युद्धको बीचमा धेरैजसो विज्ञ र अर्थशास्त्रीहरुले पहिले नै अमेरिकामा बढ्दो मुद्रास्फीति र मन्दीको भविष्यवाणी गरिरहेका थिए र अहिले बाहिर आएको अमेरिकी अर्थतन्त्रको तथ्यांकले यसलाई थप विश्वास दिलाएको छ। अनुमानअनुसार सन् २०२५ मा अमेरिकाको जीडीपी वृद्धि साढे २ प्रतिशतभन्दा कम हुने अनुमान गरिएको छ। यसको कारण निर्यात र उपभोगमा गिरावटको संकेत हो र पहिलो त्रैमासिकमा ०.३ प्रतिशतको गिरावट पनि देखिएको छ। यस्तो अवस्थामा अमेरिकी मन्दीका बारेमा छलफल पनि तीव्र भएको छ। कुनै पनि देशमा लगातार दुई त्रैमासिकसम्म जीडीपीमा गिरावटलाई मन्दी मानिन्छ।
बजारमा जीडीपी डाटाको प्रभाव
अमेरिकाको जीडीपी तथ्यांकको तत्काल प्रभाव बुधबार अमेरिकी शेयर बजारमा कारोबारका क्रममा पनि देखियो। कारोबारका क्रममा डाउ जोन्स र नास्ड्याकमा लगभग २ प्रतिशतको गिरावट देखिएको थियो। यद्यपि बजार बन्द हुँदा यी सूचकांकहरु रिकभरी मोडमा देखिए। कारोबारका क्रममा अमेरिकी शेयर बजारमा तीव्र गिरावट आएको छ। डाउ जोन्स इन्डस्ट्रियल एभरेज ४३८.४४ अंकले घट्यो भने नास्ड्याक ३६२.५० अंक वा २.०८ प्रतिशतले घट्यो। कारोबारका क्रममा एसएन्डपी ५०० सूचकांक पनि लगभग ८५ अंकले घट्यो।
राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले के भने ?
एकातिर अमेरिकी अर्थतन्त्रमा गिरावट आएको छ भने अर्कोतर्फ अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बुधबार पहिलो त्रैमासिकमा जीडीपी वृद्धिमा आएको सुस्तीको बीचमा अमेरिकीहरुलाई धैर्य गर्न आग्रह गरेका छन्। ‘यी ट्यारिफहरुले अन्ततः अमेरिकी अर्थतन्त्रलाई बढावा दिनेछन्’, उनले भने, ‘यसको ट्यारिफसँग कुनै सम्बन्ध छैन, यसले केही समय लिनेछ र उछाल देखिनेछ।’ –एजेन्सी
