काठमाडौं । बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट लिएको ऋणको साँवा तथा ब्याज तोकिएको समयमै भुक्तानी नगरेका कारण कालोसूचीमा पर्ने व्यापारीको संख्या वर्षेनी बढ्दो छ ।
वित्तीय दायीत्व समयमै पुरा गर्न नसक्दा कर्जा सूचना केन्द्रको कालो सूचीमा पर्ने व्यापारी, उद्योगीको संख्या डेढ गुणा भन्दा बढीले वृद्धि भएको छ । चालू आर्थिक वर्ष २०७८।७९ मा मात्र कालोसूचीमा पर्नेको संख्या १३ हजार नाघेको छ । कर्जा सूचना केन्द्रका अनुसार चालू आवको २३ असारसम्ममा कालो सूचीमा पर्नेको संख्या १३ हजार ६ सय ४८ पुगेको छ । केन्द्रका अनुसार व्यक्ति, व्यापारिक फर्म, उद्योग समेत गत आर्थिक वर्ष २०७७।७८ भरमा जम्मा ४ हजार ८ सय ८२ कालोसूचीमा परेका थिए ।
गत आवको तुलनामा चालू आवमा कालो सूचीमा पर्नेको संख्या झण्डै १८० प्रतिशतले बढेको छ । कोरोना संक्रमणको कारण गत आ।व।मा नेपाल राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई ऋण पूनर्तालिकीरण गर्न, ऋणको ब्याजमा सहुलियत दिन, साँवा तथा ब्याज असुलीमा लचकता अपनाउन र धितो लिलाम नगर्न निर्देशन दिएका कारण उद्योगी, व्यापारीलाई राहत मिलेको थियो ।
चालू आर्थिक वर्षमा कोरोना महामारीको संक्रमण घट्दै गएको र कोरानाविरुद्धको खोप अभियानले व्यापकता पाएका कारण आर्थिक गतिविधि बढेसँगै राष्ट्र बैंकले सहुलियत हटाएको छ । तर अपेक्षितरुपमा व्यापार व्यवसायले गति लिन नसकेको र बैंक तथा वित्तीय संस्थाको ऋण महँगो भएपछि व्यापारी व्यवसायीहरु मर्कामा परेका छन् । वित्तीय दायीत्व समयमै पुरा गर्न नसक्दा बैंक वित्तीय संस्थाको कालो सूचीमा पर्ने र धितो लिलामीमा जाने व्यापारीको संख्या बढ्दो छ ।
कोरोना महामारीको कारण थलिएको व्यापार व्यवसाय हाल युक्रेन रुसबीचको यूद्धका कारण विश्वभर फैलिएको मन्दीको बाछिटाबाट नेपाली अर्थतन्त्र पनि मुक्त हुन सकेको छैन । बैंक तथा वित्तीय संस्थाले लामो समयसम्म नेपाल राष्ट्र बैंकले तोकेको तरलता माप पुरा गर्न नसकेको अवस्था रह्यो ।
व्यापारीले व्यापारमा लगानी गर्नको लागी सहजरुपमा कर्जा पाउन सकेनन् । आयात बढ्दा र निर्यात ओरालो लाग्दा व्यापार घाटाका कारण विदेशी मुद्राको संचिति पनि संकुचित हुँदै गएको छ ।
