काठमाडौं । अमेरिकाको लस एन्जलसमा लागेको आगोलाई नियन्त्रण गर्न धेरै विमानहरुले आगोमा गुलाबी रङको तरल पदार्थ (पिंक लिक्विड) फ्याँकिरहेको देखिन्छ।
लस एन्जलसको जंगलमा लागेको आगो फैलिएको छ र धेरै आवासीय क्षेत्रलाई घेरिएको छ। यस डढेलोमा मृत्यु हुनेको संख्या २४ पुगेको छ। डढेलोका कारण हालसम्म अर्बौंको धनमाल क्षति भएको छ। आइतबार डढेलोका कारण करिब २ खर्ब ५० अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको आर्थिक क्षति भएको मौसम अनुगमन गर्ने निजी कम्पनीले अनुमान गरेको छ। यो डढेलो नियन्त्रणका लागि दमकलले निरन्तर प्रयास गरिरहेको र धेरै ठाउँमा अझै पनि प्रयास जारी छ।
लस एन्जलसमा लागेको आगोमा हवाईजहाजबाट गुलाबी रङको तरल पदार्थ खसालिएको छ। वास्तवमा यो एक अग्निरोधक हो, अर्थात् एक पदार्थ जसले आगो वा जल्ने प्रक्रियालाई सुस्त बनाउँछ।
यो गुलाबी पदार्थ पानी, लवण (रसायन) र मलको मिश्रण हो। यसमा मूलतः अमोनियम फास्फेट मिसाइएको समाधान हुन्छ। आगोलाई जलाउन अक्सिजन चाहिन्छ र यो रासायनिक मिश्रणले आगोमा उपलब्ध अक्सिजनलाई रोक्छ। ता कि यो छिट्टै फैलिन नपरोस्।
अंग्रेजी अखबार इन्डियन एक्सप्रेसमा प्रकाशित समाचार अनुसार यो अमोनियम पोलिफोस्फेट जस्ता लवण (रसायन)बाट बनेको हुन्छ। जुन पानीजस्तै सजिलै वाष्पीकरण हुँदैन तर सतहमा लामो समयसम्म रहन्छ। यसकारण सतहमा अक्सिजन आपूर्ति हुँदैन (जहाँ आगो छ) र ज्वाला सुस्त हुन्छ। यसरी यो तरल पदार्थले आगो फैलिनबाट रोक्नको लागि काम गर्छ।
आगो निभाउन प्रयोग हुने यो केमिकललाई गुलाबी रङ दिइएको छ ता कि अग्नि नियन्त्रकलाई थाहा हुन्छ कि यो कहाँ प्रयोग भएको छ। यसबाहेक यो रङले डढेलोबाट प्रभावित क्षेत्रलाई पनि स्पष्ट रुपमा देखाउँछ। यसले मानिसहरुलाई थाहा दिन्छ कि कुन क्षेत्रहरु आगोबाट प्रभावित छन्। आगो नियन्त्रण गर्ने यो प्रविधि पनि विवादमा परेको छ। किनकि यो रसायनले मानिस र वातावरणमा पार्ने असरबारे चिन्ता बढेको छ।
बिहीबारको अंग्रेजी अखबार न्युयोर्क टाइम्सको रिपोर्टका अनुसार अमेरिकी वन सेवाले डढेलो नियन्त्रणका लागि त्यस्ता ९ वटा ठूला विमान र २० वटा पानी छर्किने हेलिकप्टर समावेश गरेको जनाएको छ। अमेरिकाको लस एन्जलसका अग्निनियन्त्रकहरुबाट प्राप्त आधिकारिक जानकारी अनुसार तीन ठाउँमा अझै आगो निभाउने काम भइरहेको छ। कम्तीमा ६ स्थानमा डढेलो भएको थियो भने केही स्थानमा आगो नियन्त्रणमा आउन सकेको छैन। यही बेला इटन र हस्र्टको ठूलो भाग अझै आगोमा छ। आइतबार साँझ अग्निनियन्त्रकहरुले केनेथमा लागेको आगो सतप्रतिशत नियन्त्रणमा आएको जानकारी दिए।
लस एन्जलसमा डढेलोका कारण अहिलेसम्म २४ जनाको मृत्यु भइसकेको छ। हजारौँ एकड क्षेत्रफलमा फैलिएको यो डढेलोका कारण लाखौँ मानिस क्षेत्र छाडेर सुरक्षित स्थानमा जान बाध्य भएका छन्। यो डढेलोले यहाँ हजारौँ घर र लाखौँ सवारीसाधन जलेको छ। यस डढेलोमा जसका घर जलेर नष्ट भएका छन्, त्यसमा धेरै सेलिब्रेटीहरु पनि छन् भने आम मानिस पनि छन्।
नेटफ्लिक्स शो ‘नोबडी वान्ट्स दिस’ मा काम गरेका अभिनेता एडम ब्रोडी र उनकी पत्नी लेइटन मिस्टर (जसले ‘गसिप गर्ल’ मा काम गरिसकेकी छिन्) को घर डढेलोमा परेको छ। लस एन्जलसको हलिउड हिल्स क्षेत्रमा हजारौं भवन ध्वस्त भएका छन्। यसमा प्रतिष्ठित सनसेट बुलेभार्डमा अवस्थित घर, विद्यालय र व्यावसायिक भवन समावेश छन्। –एजेन्सी