काठमाडौं । पृथ्वीको गर्भमा २०० वर्षभन्दा बढी समयसम्म सम्पूर्ण विश्वलाई विद्युत् उपलब्ध गराउन सक्ने प्राकृतिक स्रोत रहेको वैज्ञानिकहरुको विश्वास छ। उनीहरुले यस स्रोतको यति ठूलो भूमिगत भण्डार फेला पारेका छन्। यसले नवीकरणीय ऊर्जाको ठूलो परिवर्तन गर्न सक्ने उनीहरुको मत छ।
यद्यपि, ट्रिलियन टन हाइड्रोजन ग्यासको स्थान अझै अज्ञात छ। यो पृथ्वीको सतह मुनि चट्टान र जलाशयमा लुकेको रहेको हुन सम्भावना छ।
हाइड्रोजन अभाव र भण्डारण समस्याहरुका बारेमा धेरै मानिसको धारणा भए पनि विशाल लुकेका भण्डारहरुले शताब्दीयौंसम्म सम्पूर्ण देशलाई ऊर्जा शक्ति दिने क्षमता राख्ने द डायरी२४ रिपोर्टमा उल्लेख छ। वास्तवमा यो प्राकृतिक हाइड्रोजन हो र नीलो वा हरियो हाइड्रोजन होइन, जुन कायम राख्न जटिल छ। यदि अन्वेषकहरुले यो प्राकृतिक हाइड्रोजन फेला पारेका छन् भने प्रश्न यो छ कि उनीहरुले यसलाई कसरी निकाल्ने र यसलाई विश्वव्यापी स्तरमा लागू गर्ने?
वैज्ञानिकहरुले अनुमान गरेका छन् कि पृथ्वीको सतह मुनि रहेको हाइड्रोजनको सानो मात्राले २०० वर्षको जीवाश्म इन्धनमा हाम्रो निर्भरता हटाउन सक्छ। हालैका अध्ययनहरुका अनुसार ग्रहको भूमिगत जलाशय र चट्टानहरुमा लगभग ६.२ ट्रिलियन टन हाइड्रोजन छ। हाइड्रोजन भण्डारहरुको स्थान अज्ञात छ तर तिनीहरु जमिनमा बाँकी रहेको तेलको लगभग २६ गुणा बढी छ।
प्राकृतिक रुपमा हुने हाइड्रोजन भण्डारको खोजले विश्वव्यापी ऊर्जा रणनीतिहरुलाई पुनः आकार दिन सक्छ। हरित ऊर्जाको आधारशीला मानिन्छ यो तत्व मुख्यतया ऊर्जा–गहन प्रक्रियाहरुमार्फत सिन्थेटिक रुपमा उत्पादन गरिन्छ। हाइड्रोजन प्रायः नवीकरणीय स्रोतहरुको भविष्यका रूपमा चिनिन्छ। किनकि यो स्वच्छ छ।
यदि हामीले सौर्य र वायु ऊर्जाजस्ता अन्य नवीकरणीय स्रोतहरु तुलना गर्छौं भने हामीलाई थाहा हुनेछ कि सौर्य र वायु ऊर्जा मौसमको अवस्थाहरुमा निर्भर गर्दछ। तसर्थ, यदि मौसम खराब छ भने हामीले आफ्नो पूर्ण क्षमतामा ऊर्जा आपूर्ति प्राप्त गर्न सक्दैनौँ। अब प्राकृतिक हाइड्रोजनसँग यो सधैं स्थिर र उपलब्ध छ र कुनै पनि मौसम वा अवस्थामा निर्भर छैन। –एजेन्सी