काठमाडौं । अमेरिकाको डेलावेयर अदालतले टेस्लाका सीईओ एलन मस्कलाई झट्का दिएको छ। अदालतले उनको १०१ अर्ब डलरको ठूलो तलब प्याकेज खारेज गरेको हो ।
टेस्ला शेयरधनीहरुले यो वर्षको सुरुमा यो प्याकलाई अनुमोदन गरेका थिए। सुरुमा ५६ अर्ब डलरको यो प्याकेज ३०३ अर्ब टेस्ला स्टक अप्सनका साथ थियो। यसमा कानुनी चुनौती खडा भएको थियो ।
न्यायाधीश क्याथलीन म्याककोर्मिकले जनवरीमा तलब योजना शेयरधारकहरुका लागि अनुचित भएको फैसला गरेका थिए। उनले भनेका थिए, ‘मस्क र टेस्ला बोर्डले यो प्याकेज उपयुक्त छ भनेर प्रमाणित गर्न सकेन।’
जुनमा फेरि शेयरधनीहरुबाट स्वीकृति पाएपछि पनि मस्कका वकिलहरुको यो निर्णय उल्टाउने प्रयास असफल भयो। अदालतले उनको अपिल खारेज गरिदियो ।
एलन मस्कले टेस्लाबाट कुनै तलब वा बोनस प्राप्त गर्दैनन्। उनले स्टक अप्सन पाउँछन्। यसबाट उनले टेस्लाको शेयर बजार मूल्यभन्दा निकै कम मूल्यमा किन्न सक्नेछन् ।
अदालतले यो प्रणालीलाई समस्याको कारण जनाएको छ। विशेषगरी जब मस्कले स्वीकार गरे कि उनले यो सम्झौता आफैँले गरेको हो। न्यायाधीशले शेयरधारकहरुको हितको रक्षा नगरी मस्कका सर्तहरु स्वीकार गरेकोमा टेस्ला बोर्डको आलोचना पनि गरे।
टेस्लाको बोर्डले मस्कलाई कम्पनीमा केन्द्रित राख्न यो प्याकेज आवश्यक भएको जनाएको छ। मस्कले स्पेसएक्स, न्युरालिंक, द बोरिङ कम्पनी र एक्स जस्ता धेरै अन्य उद्यमहरुको पनि नेतृत्व गर्छन्। तैपनि, तलब प्याकेज उचित सीमाभन्दा बाहिर भएको अदालतको ठहर छ।
अदालतको निर्णयपछि टेस्ला बोर्डले मस्कको लागि नयाँ तलब प्रणाली बनाउनुपर्ने हुन सक्छ। यो निर्णयले कर्पोरेट गभर्नेन्समा कार्यकारी तलब र इक्विटीजस्ता ठूला मुद्दा पनि खडा गरेको छ। कम्पनीहरुको सुशासनमा पारदर्शिता र उत्तरदायित्व कत्तिको महत्वपूर्ण छ भन्ने कुरा यस घटनाले देखाउँछ। कोही जतिसुकै ठूलो सीईओ किन नहोस् नियम र नियम सबैका लागि समान हुन्छन्।
एलन मस्क संसारकै सबैभन्दा धनी व्यक्ति हुन् । उनी आफ्नो अनौठो काम गर्ने शैली र स्पष्ट बयानका लागि परिचित हुनुहुन्छ। तर, यो मामलाले उनको व्यापार रणनीतिमा प्रश्न खडा गरेको छ। यो हेर्न बाँकी छ कि टेस्ला बोर्डले अब के कदम चाल्छ। के बोर्डले मस्कका लागि नयाँ तलब प्याकेज बनाउने कि अरु कुनै उपाय खोज्छ? यो पनि हेर्न बाँकी छ कि यो निर्णयले टेस्लाका शेयरधारकहरुमा कस्तो प्रभाव पार्छ।
यो विषयले कर्पोरेट जगतमा नयाँ बहस सुरु गरेको छ । सीईओलाई कति तलब दिन उपयुक्त छ ? कम्पनीको बोर्डको जिम्मेवारी के हो ? शेयरधनीहरुको हितलाई बेवास्ता गर्न सकिन्छ ? यी केही प्रश्नहरु छन्। जसलाई अब गम्भीरतापूर्वक विचार गर्न आवश्यक छ। यसले अन्य कम्पनीहरुलाई पनि असर गर्न सक्छ। हुन सक्छ अब उनीहरुले आफ्नो सीईओको तलब प्याकेजमा पुनर्विचार गर्न सक्छन्।