काठमाडौं । एक अमेरिकी ऊर्जा स्टार्ट–अप कम्पनीले विश्वको सबैभन्दा ठूलो ब्याट्री निर्माण गर्ने योजना बनाएको छ। फार्म इनर्जी नामक यो स्टार्ट–अप मेन राज्यका लिंकनमा रहेको छ। यस्तो ठूलो ब्याट्री निर्माण गर्नुको मुख्य उद्देश्य पावर ग्रिडमा पर्ने तनाव कम गर्नु हो।
यो परियोजना अमेरिकी ऊर्जा विभाग द्वारा वित्त पोषित छ। ऊर्जा विभागले ऊर्जा भण्डारण समाधान निर्माण गर्न १४.७ करोड डलर अनुदान प्रस्ताव गर्दैछ। यदि अहिलेको योजनाहरुमा कुनै परिवर्तन हुँदैन भने नयाँ ब्याट्रीले ८ हजार ५०० मेगावाट प्रतिघन्टा बिजुली भण्डारण गर्न सक्षम हुनेछ।
फार्म इनर्जीका सीईओ र सहसंस्थापक मातेओ जरामिलोले ब्याट्री प्रणालीले विश्वमा घोषणा गरिएको कुनै पनि प्रणालीको सबैभन्दा बढी ऊर्जा भण्डारण गर्न सक्षम हुने बताए। हालको रेकर्ड क्यालिफोर्नियाको एडवर्ड्स र सानबोर्न सोलार–प्लस–स्टोरेज प्रोजेक्टद्वारा राखिएको छ। जसले ३ हजार २८७ मेगावाट प्रतिघन्टा भण्डारण गर्न १ लाख २० हजार भन्दा बढी ब्याट्री प्रयोग गर्दछ।
८ हजार ५०० मेगावाट ऊर्जा यति धेरै छ कि यसको केवल १ मेगावाट प्रतिघन्टाले ३ हजार ६०० माइल (५ हजार ८०० किलोमिटर) यात्रा गर्न पर्याप्त विद्युतीय कारलाई पावर गर्न सक्छ। यदि फारम इनर्जीले उत्पादन गरेको ब्याट्रीलाई कुनै न कुनै रुपमा त्यो विद्युतीय कारसँग जोडिएको हो भने यसले एकैपटकको चार्जमा करिब ५ करोड किलोमिटर यात्रा गर्न सकिन्छ। यो पृथ्वीको वरिपरि १२२८ पटक परिक्रमा गर्न पर्याप्त छ। तर, यो ब्याट्री कारमा जडान गर्न सकिँदैन। राम्रो ल्यापटप ब्याट्रीको क्षमता लगभग ६५ डब्ल्यूएच हुन्छ। जसको मतलब नयाँ ब्याट्रीले १३ करोड गुणा बढी बिजुली भण्डार गर्न सक्छ।
यो नयाँ ब्याट्री बैंक फारम इनर्जीको नयाँ आइरन–एयर ब्याट्री प्रणाली प्रयोग गरी निर्माण गरिनेछ। जसले ‘रिभर्सिबल रस्टिङ’को प्रक्रिया प्रयोग गरेर काम गर्दछ। छोटकरीमा जब ब्याट्री डिस्चार्ज हुन्छ, यसले हावाबाट अक्सिजन लिन्छ र ब्याट्रीभित्र रहेको फलामलाई खियामा परिणत गर्छ। त्यसपछि जब ब्याट्री रिचार्ज हुन्छ प्रक्रिया उल्टो खियालाई फलाममा परिणत गर्ने र हावामा अक्सिजन छोड्ने हुन्छ। –एजेन्सी