काठमाडौं । जब विदेशी मुद्राको कुरा हुन्छ तब डलर, पाउन्ड र युरोको चर्चा हुन्छ। डलर, पाउन्ड र युरो लोकप्रिय मुद्राहरु हुन सक्छन् तर तिनीहरुमध्ये कुनै पनि संसारमा सबैभन्दा मूल्यवान मुद्रा छैनन्। यो सत्य कुरा हो।
कुवेती दिनार (केडब्लूडी) संसारको सबैभन्दा मूल्यवान मुद्रा हो। १ कुवेती दिनारको मूल्य लगभग ४३६ नेपाली रुपैयाँ बढी रहेको छ।
कुवेती दिनार यति मूल्यवान हुनुका धेरै कारण छन्। एउटा मुख्य कारण भनेको यो तेल निर्यातक हो। कुवेत संसारको सबैभन्दा ठूलो तेल निर्यातकमध्ये एक हो। किनकि तेल एउटा विश्वव्यापी वस्तु हो र यसको माग प्रायः उच्च हुन्छ। यस्तो अवस्थामा कुवेती दिनारको माग पनि बढेको हो। जसका कारण दिनारको मूल्य बढेको छ।
चाखलाग्दो कुरा के छ भने संसारभरि स्वीकार गरिएको अमेरिकी डलर शीर्ष ५ सबैभन्दा मूल्यवान मुद्रामा समावेश छैन। कुवेती दिनार पछि बहराइन दिनार आउँछ। एक बहराइन दिनारको मूल्य लगभग ३५४ नेपाली रुपैयाँ बराबर छ।
ओमानी रियाल बहराइनपछि संसारको तेस्रो सबैभन्दा मूल्यवान मुद्रा हो। चौथोमा जोर्डन दिनार र पाँचौँमा जिब्राल्टर पाउन्ड छ। यसको मतलब डलर शीर्ष ५ मा पनि छैन।
तेल निर्यात, राजनीतिक स्थिरता र कुवेतको सानो अर्थतन्त्र समावेश छ। तेल एउटा विश्वव्यापी वस्तु हो। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा यसको माग यथावत छ। यसरी कुवेती दिनारको माग पनि बढेको छ। जसका कारण यसको मूल्य बढेको छ।
यसबाहेक कुवेत अपेक्षाकृत राजनीतिक रुपमा स्थिर देश हो। यसले लगानीकर्तालाई आकर्षित गर्छ र मुद्रा बलियो बनाउँछ। तेस्रो कारण कुवेत अपेक्षाकृत सानो अर्थतन्त्र हो। यसको मतलब पैसा आपूर्ति सीमित छ। उच्च मागसँगको सीमित आपूर्तिले मुद्राको मूल्य बढाउँछ। –एजेन्सी