काठमाडौं । घलेम्दी हाइड्रो लिमिटेडले हालै चुक्तापुँजीको १ः२ अनुपात अर्थात २०० प्रतिशत हकप्रद शेयर बिक्री गरेको थियो। यो हकप्रद शेयर बिक्रीबाट कम्पनीले १ अर्ब १० करोड रुपैयाँ जुटाएको छ। कम्पनीको हालको अवस्थाअनुसार शेयरमूल्य भने न्यायोचित रहेको देखिँदैन। यद्यपि, भविष्यका सम्भावित परियोजनाहरुले लगानीकर्तालाई कम्पनीप्रति आकर्षित गर्न सक्छन्।
लगानी सम्भावना
कम्पनीले सांग्रिला ऊर्जा लिमिटेडको प्रवर्द्धनमा निर्माण भइरहेको ‘छुजुङखोला एचपीपी’ जलविद्युत आयोजनामा लगानी गर्ने विचार गरिरहेको छ।
सांग्रिला ऊर्जाले उक्त आयोजना निर्माणका लागि उत्पादन अनुमतिपत्र, विद्युत खरिद–बिक्री सम्झौता (पीपीए) र आयोजनाको वातावरणीय मूल्यांकन (ईआईए) पूरा गरिसकेको छ।
आयोजनाको विशेषता
- ४ घन्टा पिकिङ रन–अफ–रिभर (पीआरओआर) प्रणालीले सुक्खा पिकिङ घन्टाहरुमा फरक फाइदा प्रदान गर्दछ। प्रतियुनिट १०.५५ रुपैयाँदेखि सुरु हुने महसुल ९ वर्षको अवधिमा बढेर क्रमशः १३.०८ प्रतियुनिट पुग्नेछ।
- हाई ग्रस हेडले लागत सस्तो बनाउँछ। कम्पनीको कुल लागत ९ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ लाग्ने अनुमान गरिएको छ। जुन प्रतिमेगावाट लागत १४ करोड ७६ लाख २० हजार रुपैयाँ हुनेछ।
- बुकनखोला जलविद्युत (४४ मेगावाट) र माथिल्लो छुजुङखोला (४० मेगावाट) को सहकार्यमा पुल, सडक, प्रसारण लाइन, विद्युत लाइन निर्माणलगायतका पूर्वाधारका तत्वको लागत बाँडफाँडको व्यवस्था गरिएको छ।
- आयोजनाबाट उत्पादित बिजुली हटिया सबस्टेसनबाट प्रसारण गर्ने कम्पनीको योजना छ। तर, हटिया सबस्टेसन निर्माणमा ढिलाइ वा अधुरो भएमा कम्पनीले शीतलपाटी सबस्टेसनसम्म ५५ किलोमिटर २२० केभी प्रसारण लाइन निर्माण गर्नुपर्नेछ।
कम्पनीको अपेक्षित वित्तीय अवस्था
कम्पनीले सुक्खा मौसममा (६ महिना) ४ घन्टाको उत्पादनका लागि ९ वर्षको अवधिमा १३.०८ रुपैयाँमा बढेर प्रतियुनिट रु १०.५५ रुपैयाँ दर प्राप्त गर्नेछ। सुक्खा मौसमको बाँकी घन्टाका लागि कम्पनीले प्रतियुनिट ८.४० रुपैयाँको मानक दर प्राप्त गर्नेछ। जुन बढेर १०.४२ रुपैयाँसम्म पुग्न सक्नेछ। हिउँदको मौसममा (६ महिना) नेपाल विद्युत प्राधिकरणबाट ४ घन्टा पिकिङ सुविधा आवश्यक पर्दैन। जसको परिणामस्वरुप प्रतियुनिट ४.८० रुपैयाँको दरले बढेर ९ वर्षमा ५.९५ रुपैयाँसम्म पुग्न सक्नेछ।
कम्पनीले उक्त आयोजना ९ अर्ब ३० करोड रुपैयाँको लगानीमा सम्पन्न हुने अनुमान गरेको छ। जसको परिणामस्वरुप प्रतिमेगावाट लागत १४ करोड ७६ लाख २० हजार रुपैयाँ हुनेछ। कम्पनीको विश्लेषणमा आयोजनाको ७ अर्ब १४ करोड ३० लाख रुपैयाँ (७६.८१ प्रतिशत) ऋण र २ अर्ब १६ करोड रुपैयाँ (२३.१९ प्रतिशत) इक्विटी लगानी हुने देखिएको छ।
कम्पनीले परियोजना मूल्यांकन उद्देश्यका लागि रुढिवादी दृष्टिकोण अपनाएको छ। जसअनुसार परियोजनामा ११ अर्ब ३४ करोड रुपैयाँ लगानी हुने मूल्यांकन गरिएको छ। जसअनुसार प्रतिमेगावाट लागत १८ करोड रुपैयाँ हुनेछ। यो मूल्यांकन ८ अर्ब ३४ करोड रुपैयाँ (७३.५४ प्रतिशत)को ऋण वित्तपोषण र ३ अर्ब रुपैयाँ (२६.४६ प्रतिशत)को इक्विटी लगानीद्वारा समर्थित छ। परियोजनामा ६८ प्रतिशतको प्लान्ट लोड फ्याक्टर (पीएलएफ) रहेको छ। इक्विटीमा निःशुल्क नगद प्रवाह (एफसीएफई) गणना गर्न परियोजना पीएलएफको ९० प्रतिशत प्रयोग गर्दै फेरि एउटा रुढिवादी दृष्टिकोण एकपटक लागू गरिएको छ।
माथिको अनुमानका आधारमा परियोजनाको अनुमानित मूल्य प्रतिशेयर २०१ रुपैयाँ रहनेछ (मूल्यांकनका लागि प्रस्तुत टेबलमा हेर्न सकिन्छ)। आयोजनाको निर्माण सकिएपछि र ५ वर्षका लागि हालको मूल्य १४ प्रतिशतमा छुट दिएपछि आयोजनाको हालको मूल्य १०४ रुपैयाँ रहेको छ।
घलेम्दी हाइड्रोको वित्तीय अवस्था
चालु आर्थिक वर्ष २०८०।८१ को तेस्रो त्रैमाससम्म २ करोड १८ लाख रुपैयाँले घाटामा रहेको छ। अघिल्लो आर्थिक वर्षको यही अवधिसम्म कम्पनी १ करोड ५५ लाख रुपैयाँले घाटामा थियो। यो हिसाबले कम्पनीको घाटा बढेको छ।
तेस्रो त्रैमाससम्म चुक्तापुँजी १ अर्ब ६५ करोड रुपैयाँ रहेको कम्पनीको रिजर्भ २ करोड २९ लाख रुपैयाँले ऋणात्मक रहेको छ। चैतसम्म कम्पनीले विद्युत बिक्रीबाट १ करोड ८३ लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ। मुद्दति निक्षेपको ब्याजबाट ९७ लाख २३ हजार रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ।
प्रतिशेयर नेटवर्थ ९८.६१ रुपैयाँ रहेको कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी १.३३ रुपैयाँले ऋणात्मक रहेको छ।