काठमाडौं । सरकारको महत्वकांक्षी सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रमको रुपमा रहेको स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रममा मधेश प्रदेशको सहभागीताको स्थिति कर्णाली प्रदेशभन्दा पनि कमजोर रहेको छ ।
स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम संचालन गर्दै आएको स्वास्थ्य बीमा बोर्डको सूचना पाटी अनुसार कर्णाली प्रदेशको कूल जनसंख्याको १७.३१ प्रतिशत स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम अन्तर्गत समेटिएका छन् । तर मधेश प्रदेशको कूल जनसंख्याको ५.४८ प्रतिशत मात्र स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम अन्तर्गत समेटिएको अवस्था छ ।
स्वास्थ्य सेवामा पहुँचको दृष्टीकोणले कर्णाली देशकै दुर्गम क्षेत्र मानिए पनि मधेश प्रदेशको तुलनामा धेरैले स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रममा सहभागीता जनाएका छन् । स्वास्थ्य बीमा बोर्डका अनुसार कर्णाली प्रदेशबाट ३ लाख १५ हजार ७ सय १८ स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रममा दर्ता भएका छन् । मधेश प्रदेशबाट दर्ता हुने जनसंख्या ३ लाख ४५ हजार ५ सय १२ रहेको छ । संख्यात्मक हिसाबमा मधेश प्रदेशबाट धेरै जना दर्ता भएको देखिए पनि कूल जनसंख्याको प्रतिशतको आधारमा कर्णालीभन्दा झण्डै एक तिहाईले न्यून पछाडी छ ।
कूल जनसंख्याको १८.२१ प्रतिशत हिस्सा स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रममा समेटिएको छ । यस आधारमा कर्णाली राष्ट्रिय औसत नजिक रहे पनि मधेश प्रदेशको अवस्था निराशाजनक रहेको छ ।
स्वास्थ्य बीमा बोर्डका अनुसार कूल संकलित बीमाशुल्कको आधारमा मधेश प्रदेशको योगदान करिब २ प्रतिशतले कर्णाली प्रदेशको तुलनामा बढीे छ । कूल बीमाशुल्क आर्जनमा कर्णाली प्रदेशले ४.७१ प्रतिशत योगदान दिएकोमा भने मधेश प्रदेशले ६.७० प्रतिशत योगदान दिएको छ ।
