काठमाडौं । साधारण शेयर निष्काशनको तयारीमा रहेको लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पोरेशन अफ इन्डिया (एलआइसी) को व्यापार वृद्धिदर सुस्त देखिएको छ । तर निजी क्षेत्रका प्रतिद्वन्द्वीहरूले भने निक्कै राम्रो व्यापार गरेका छन्।
नियामक तथ्याङ्कका अनुसार, सरकारी स्वामित्वको जीवन बीमकले चालू आर्थिक वर्षको पहिलो ११ महिनामा प्रथम बीमाशुल्कमा ०.२४ प्रतिशत वृद्धि गरेर १४ खर्ब ६० अर्ब भारूको वृद्धि देखेको छ । निजी जीवन बीमकले यो अवधिमा २४.७ प्रतिशत वृद्धि भएर ९८,२१३ करोड भारु पुगेको छ।
हालसम्मको आर्थिक वर्षमा, सबै शीर्ष निजी जीवन बीमकले आफ्नो प्रथम बीमाशुल्क एलआईसी र एसबीआई लाइफ इन्स्योरेन्सको तुलनामा २५ प्रतिशतले बढेर भारु २२,६१३.४ करोड पुगेको छ । आइसिआइसिआई प्रुडेन्शियल लाइफ इन्स्योरेन्स १८.५ प्रतिशतले बृद्धि भएर भारु १२,८४४.८ करोड, म्याक्स लाईफ इन्स्योरेन्स १६ प्रतिशतले वृद्धि भएर भारु ६,५१०.७५ करोड, र एचडिएफसी लाइफ इन्स्योरेन्स २२.५२ प्रतिशतले वृद्धि भएर भारु २१,१३४.७ करोड पुगेको छ। भारत सरकारले एलआइसीको ५ प्रतिशत हिस्सेदारी बेचेर भारु ६५,००० करोड उठाउने लक्ष्य राखेको छ ।
खस्कँदो व्यापारले एलआईसीको आगामी शेयर निष्काशनका लागि लगानीकर्तालाई आकर्षित गर्ने सरकारको उद्देश्यको लागि राम्रो संकेत नहुन सक्छ। एसबिआई लाईफ, एसडिएफसी लाईफ र आइससिइआई प्रुडेन्शियल लाइफले आफ्नो नयाँ व्यवसायलाई निरन्तर बढाउँदै गएकाले लगानीकर्तासँग सूचीबद्ध स्थानबाट लगानी गर्नको लागि पहिले नै राम्रो प्रदर्शन गर्ने जीवन बीमाकर्ता स्टकहरू छन्। मुख्य व्यवसाय वृद्धि गर्न जारी असफलताको बाबजुद पनि एलआईसीको स्टकले आईपीओ पछि कसरी राम्रो गर्नसक्छ भन्ने प्रश्न उठ्छ, एक ठूलो विदेशी परामर्श फर्मका बीमा व्यवसाय परामर्शदाताले नाम न छाप्ने सर्तमा भने।
राज्य संचालित बीमा कम्पनीको एजेन्टहरूको विशाल सञ्जालको बावजुद एलआईसीको आईपीओमा लगानी गर्न सर्वसाधारणलाई फकाउन व्यस्त भए तापनि वर्षौंदेखि निरन्तर रूपमा एलआईसीको बजार हिस्सा घटाएका छन्।
एलआइसीको झट्का दुई प्रमुख खण्डहरूबाट आउँछ, व्यक्तिगत एकल बीमाशुल्क नीतिहरू र समूह गैर एकल बीमाशुल्क उत्पादनहरू। आइआरडिएआईका अनुसार, यस आर्थिक वर्षमा, एलआइसीको नयाँ व्यापार व्यक्तिगत एकल बीमाशुल्मा २१ प्रतिशतले घटेर भारु २०,७८७ करोड र समूह गैर एकल बीमाशुल्कमा ४९.६ प्रतितले घटेर भारु २६७२ करोडमा झरेको छ।
समूह एकल प्रिमियम र व्यक्तिगत गैर एकल प्रिमियम खण्डहरूले यस आर्थिक वर्षमा सीमान्त वृद्धि देखाएको छ। एलआइसीकोको व्यक्तिगत गैर एकल प्रिमियम खण्ड यस आर्थिक वर्षमा मात्र भारु २४,५१४ करोड पुगेको छ। अर्कोतर्फ, निजी जीवन बीमाकर्ताहरूले आफ्नो व्यक्तिगत एकल प्रिमियम व्यवसाय २७ प्रतिशत बढेर भारु १४,७०९ करोड, समूह गैर एकल प्रिमियम व्यवसाय ४०५ ले बढेर भारु ३५६.४३ करोड र व्यक्तिगत गैर एकल प्रिमियम खण्ड २४५ बढेर भारु ४४,७०५ करोड पुगेको छ।