रिना खत्री:
ललितपुरका स्थानियवासीहरुले मछिन्द्रनाथको जात्रालाई निकै ठूलो पर्वको रुपमा हर्षोउल्लासका साथ मनाउने गर्दछन् । उक्त पर्वमा रथ बनाउदाँ वा रथ तान्ने समयमा जोखिमहरु धेरै हुने भएको कारण यसमा बीमा गनुपर्छ भन्ने धारणा ललितपुर महानगरपालिकाका मेयर चिरीबाबु महर्जनको रहेको छ । उनी २०५९ सालमा ज्यापु समाजको अध्यक्ष भएको समयमा बीमा गराएका थिए ।
उक्त मछिन्द्रनाथको रथ निमार्णमा कुनै किल्ला , काटि एवं पेज कस्न र मोसिनरी वस्तुको प्रयोग नगरिकन परम्परागत शैलीमा उक्त रथको निमार्ण सम्पन्न गरिएको हुन्छ ।
ज्याँपू समाजका अध्यक्ष भएको समयमा , उनले मछिन्द्रनाथ जात्रामा हुने जोखिम कम गर्नको लागि बीमा गराएका थिए ।
उनी २०५९ सालमा ललितपुर ज्याँपू समाजको अध्यक्ष भएको समयमा पाटनको सुन्धारामा रथ पल्टिएको थियो । उक्त रथ ढल्दा मानिसहरु दुघर्टना परेको थियो र उनले उक्त क्षतीलाई बीमाले कभर गर्नुपर्छ भने बिषयमा सोच बनाएका थिए । उक्त समयमा उनले यसमा कस्तो खालको बीमा योजना लिदाँ ठिक हुन्छ होला भनेर सोच बनाएका थिए ।
उक्त समयमा बीमा कम्पनीहरु पनि थोरै नै रहेका थिए । उनले राष्ट्रिय बीमा संस्थानमा पनि यस बिषयमा कुरा नराखेका पनि हैनन् । तर उनको यस्तो प्रस्तावलाई संस्थानले सहज रुपमा नरहेको उनले बताए ।
त्यस पश्चात् बीमा समितिको अधिकारी सँग पनि उनले कुरा गरेका थिए । उक्त समयमा उनले बीमा गर्नको लागि रथ बनाउने नेवारी समुदायका व्यक्तिहरुसँग र विज्ञहरु सँग त्यो समयमा रथ बनाउँदा देखि नबिगर्दा सम्मको अबधिमा बीमा गराउन सफल भएका थिए ।
रथ निमार्ण गर्नु मात्र नभईकन लामो समयसम्म जात्रा हुने भएको कारणले गर्दा विविध जोखीमहरु पनि यसमा रहेको पाईन्छ । रथ तान्ने क्रममा होस् वा उक्त समयमा हुने जात्रामा सहभागी हुने धेरै जनाको दुर्घटना वा अन्य जोखीममा पर्ने भएको कारणले गर्दा बीमा गराउन उनले कोशीस गराएका थिए ।
ललितपुर लगाएत काठमाडौ र भक्तपुरमा पनि निकै ठूलो जात्रा हुने गरेको पाईन्छ । यस्ता जात्रामा जोखिमहरु धेरै नै हुने भएको कारणले गर्दा बीमा निकै जरुरी रहेको छ ।